Pięćdziesięciolatkowie na polskim rynku pracy

Kampania jest elementem szeroko zakrojonego zestawu działań opisanego w rządowym Programie „Solidarność pokoleń”. Rezultaty podejmowanych kroków widoczne są w statystykach – trend rosnącej aktywności zawodowej osób 50+ nie słabnie.

- Od 2008 roku, gdy wprowadzony został Program „Solidarność pokoleń”, obserwujemy wzrost liczby pracujących osób powyżej pięćdziesiątego roku życia. To motywuje nas do podejmowania dalszych działań w celu utrzymania tego korzystnego trendu. – mówi minister pracy i polityki Społecznej Władysław Kosiniak-Kamysz.

Jak wynika z badań GUS, w II kwartale 2014 roku odsetek zatrudnionych osób w wieku 55-64 wynosił 41,7%. To wciąż mniej niż w młodszych grupach wiekowych, ale aż o ponad 10 p. proc. więcej w porównaniu do 2008 roku, gdy pracowała niespełna jedna trzecia osób w tym wieku. W ostatnim czasie widać także inny pozytywny trend – osoby 50+ szybciej niż jeszcze kilka lat temu znajdują pracę i krócej posiadają status bezrobotnych.

6,9% osób w przedziale wieku 55-64 jest bezrobotnych – informuje GUS. To wyraźnie mniej niż wśród wszystkich osób w wieku produkcyjnym 15-64 lata (9,3%). Wśród osób w dojrzałym wieku można zaobserwować również stały spadek liczby osób biernych zawodowo. Wynika to po części ze stopniowego podwyższania wieku emerytalnego, ale również coraz rzadszego wycofywania się z rynku pracy osób w wieku przedemerytalnym.

Dr Agnieszka Chłoń-Domińczak z Instytutu Statystki i Demografii SGH wskazuje, że są to zmiany idące w dobrym kierunku.

- Odrabiamy dystans do rozwiniętych państw Unii Europejskiej, ale nadal widać lukę w porównaniu do tych krajów. Poprawa wynika przede wszystkim ze zmian ograniczających zbyt wczesne emerytury. Aby utrzymać ten pozytywny trend należy skupić się na działaniach wspierających pracodawców w zatrudnianiu osób 50+. Jest to szczególnie ważne ze względu na zachodzące zmiany demograficzne. Według niedawno opublikowanej prognozy GUS, nawet przy podnoszeniu wieku emerytalnego liczba osób w wieku produkcyjnym w Polsce będzie spadać. Jednocześnie w tej grupie rosnąć będzie udział osób w wieku 45-66 lat – podkreśla dr Agnieszka Chłoń-Domińczak.

W ciągu najbliższych 15 lat udział osób w wieku 50+ w populacji wzrośnie do ponad 44%

Kierunki podejmowanych przez rząd działań wyznacza odnowiony i przyjęty przez Radę Ministrów 24 grudnia 2013 roku Program „Solidarność pokoleń”. Program ten wskazuje na konieczność podnoszenia i dostosowywania kompetencji pracowników 50+ do potrzeb rynku pracy, zmienianie środowiska pracy na bardziej przyjazne dojrzałym pracownikom, a także na promowanie postaw prozdrowotnych wśród osób 50+. „Solidarność pokoleń” przewiduje także podjęcie kroków w większym stopniu zachęcających pracodawców do oferowania zatrudnienia osobom w wieku 50+ poprzez przełamywanie negatywnych stereotypów, jak również wsparcie finansowe i ulgi.

- Wśród tegorocznych zmian w prawie wskazać można m.in. utworzenie Krajowego Funduszu Szkoleniowego. Już dziś zapewnia on znaczące środki na finansowanie kształcenia i szkolenia pracowników w wieku 45 lat i więcej. Innym wprowadzonym rozwiązaniem cieszącym się dużą popularnością są dopłaty do wynagrodzeń zatrudnionych pracowników mających ponad 50 lat.

Wierzymy – mówi Małgorzata Marcińska, wiceminister pracy i polityki społecznej .

Program „Solidarność pokoleń” zakłada w 2020 roku osiągnięcie zatrudnienia osób w przedziale wieku 55-64 na poziomie 50%.

Elementem działań związanych z realizacją Programu „Solidarność Pokoleń” jest dobiegająca właśnie końca kampania informacyjno-promocyjna Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej oraz Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich realizowana w ramach projektu „Wyrównywanie szans na rynku pracy dla osób 50+”. Jej celem było podniesienie świadomości w zakresie istniejących instrumentów wspierających pracodawców i osoby 50+, a także przekonanie pracodawców do korzyści wynikających z zatrudniania tych osób. Ważne było również przełamywanie stereotypów, z jakimi muszą się mierzyć osoby dojrzałe na rynku pracy.

Kampania wskazywała, że przekroczenie wieku 50 lat to nie powód by myśleć o końcu zawodowej kariery. Dojrzałe osoby mają doświadczenie i umiejętności sprawiające, że są bardzo wartościowe na rynku pracy. Celem działań promocyjnych i informacyjnych było także wsparcie przedsiębiorczości dojrzałych osób – poprzez prezentowanie przykładów pomyślnych przedsięwzięć kampania udowodniła, że dojrzały wiek to także dobry moment by pomyśleć o własnej działalności gospodarczej. Jednocześnie zwracała uwagę pracodawców na wymierne korzyści wynikające z zatrudniania osób 50+ oraz różnicowania kadry pod względem wieku, a także wprowadzanie rozwiązań z zakresu zarządzania wiekiem. Coraz więcej firm dostrzega korzyści jakie płyną z różnicowania wiekowego kadry i dostosowywania warunków pracy do dojrzałych pracowników. Przykłady przedsiębiorców z powodzeniem wprowadzających je w życie można znaleźć na stronie projektu www.50plus.gov.pl.

Osoby 50+ to ludzie w pełni sił zarówno fizycznych, jak i intelektualnych. Ich atutami są wiedza, doświadczenie i otwartość na nowości, a zatem również możliwość pełnej asymilacji zawodowej. Taka solidarność międzypokoleniowa świadczy o mądrości społeczeństwa, o tym, że każdy może w nim znaleźć swoje miejsce.

- Obie strony – młodzież i ludzie dojrzali mogą sobie wiele dać, ponieważ postęp nie składa się tylko z technicznych nowinek czy wynalazków, ale także czerpania z doświadczeń, tradycji, i kultury. Nadto jest czymś nienaturalnym, gdy aktywność społeczna leży w rękach tylko jednej grupy wiekowej. Równość pod tym względem nazywam „homeostazą społeczną”. Jesteśmy sobie potrzebni. – podsumowuje ambasadorka kampanii Małgorzata Kalicińska, która sama zadebiutowała jako pisarka w wieku 50 lat.