Sprzedaż pożyczek dla klientów indywidualnych przez firmy pożyczkowe w listopadzie 2024 r.
Polski rynek pożyczek pozabankowych opiera się na dwóch głównych odmiennych, specyficznych segmentach produktowych.
Pierwszym są pożyczki celowe, które charakteryzują się niską kwotą, na jakie są udzielane. Średnia wartość nowo udzielonej w listopadzie 2024 r. pożyczki celowej wyniosła 675 zł i była o 8,1% niższa od średniej wartości takiej pożyczki udzielonej rok wcześniej.
Pożyczki celowe udzielane są na finansowanie określonego celu, jakim jest zakup określonych towarów czy usług, nie jest więc bezpośrednio udostępniana klientowi gotówka. W pożyczkach celowych mogą być nisko-kwotowe zakupy w internecie na platformach e-commerce, ale też pożyczki na zakup samochodów czy usługi stomatologiczne lub medycynę estetyczną, charakteryzujące się wyższymi kwotami. Są one zazwyczaj udzielane na krótkie okresy i bardzo dobrze spłacane. Mają cechy „upodabniające” je do bankowych kredytów ratalnych. Liczba nowo udzielonych w listopadzie br. pożyczek celowych wzrosła o +21,5% r/r. W ujęciu wartościowym wzrost był jednak niższy i wyniósł +11,7% r/r/. To oznacza, że udzielane były głównie pożyczki na niższe kwoty, co znalazło swoje odzwierciedlenie również w spadku średniej kwoty udzielonej pożyczki.
Częściowo za wzrost odczytów odpowiadają zmiany regulacyjne dotyczące raportowania udzielonych pożyczek do BIK obowiązujące od 18 maja 2023 r. Do tego momentu w 2023 r. nie były raportowane wszystkie udzielone pożyczki celowe, co w dużej mierze zaniża bazę porównawczą.
Drugim typem pozabankowych pożyczek są pożyczki gotówkowe, które wypłacane są bezpośrednio na konto klienta i mogą być wykorzystywane na dowolny cel, w tym podreperowanie budżetu domowego. W segmencie tym można wyróżnić dwie kategorie pożyczek gotówkowych: pożyczki gotówkowe udzielane na niskie kwoty i krótkie okresy – tzw. „chwilówki” oraz na wysokie kwoty i długie, często kilkuletnie okresy.
Ten drugi typ pożyczek podobny jest do bankowych kredytów gotówkowych. Średnia wartość pożyczki gotówkowej udzielonej w listopadzie 2024 r. wyniosła 2 673 zł i była o 10,4% wyższa do średniej kwoty udzielonej w listopadzie 2023 r. Listopadowa wartość sprzedaży pożyczek gotówkowych (1,361 mld zł) była wyższa o +33,9% r/r. Dodatnia dynamika r/r (+21,3%) wystąpiła również w ujęciu liczbowym. W listopadzie udzielono łącznie 509 tys. szt. pożyczek.
Podobnie, jak w przypadku pożyczek celowych, również w pożyczkach gotówkowych w dużej mierze występuje „efekt regulacyjny” związany z pełnym raportowaniem od 18 maja 2023 r.