Nie uciekniemy przed zmianami w KRUS – opinia Marka Zagórskiego

Marek Zagórski

Obecna formuła KRUS-u wymaga modernizacji, a pomimo wielokrotnych zapowiedzi nic się w tej sprawie nie dzieje. Należy w końcu zmierzyć się z tym trudnym tematem. Tym bardziej, że nawet Komisja Europejska przy okazji uwag do Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, zwróciła uwagę, że polski rząd nic w tej sprawie nie robi, choć reforma KRUS zapisana jest w podstawowych dokumentach strategicznych.

Świadczenia emerytalne dla rolników w przeważającej części finansowane są przez podatników – według prognoz, w 2015 roku do KRUS-u trafi 17 mld zł dotacji z budżetu państwa, a z wpłat od rolników tylko 1,5 mld zł. Aż 90 proc. wydatków KRUS finansowane jest więc przez podatników, a nie ze składek od osób objętych preferencyjnym systemem ubezpieczeń rolniczych.

Reforma systemu ubezpieczeń rolniczych jest niezbędna – nie tylko z powodów budżetowych, ale także dlatego, że zmieniają się potrzeby rolników i sytuacja na polskiej wsi. W ramach nowych rozwiązań ważne jest, aby zdefiniować osoby uprawnione do korzystania z preferencyjnego ubezpieczenia, czyli rolników osiągających niskie dochody. Rolnicy z wyższymi dochodami, w zamian za wyższe składki, mogliby otrzymywać wyższe emerytury.

Poza KRUS-em powinny się znaleźć osoby osiągające ponad 50% przychodów poza sektorem rolniczym oraz rolnicy, których dochody uzasadniają objęcie ich ubezpieczeniem w ramach ZUS-u, czyli tak zwani „pseudorolnicy”. Takie rozwiązanie mogłoby przynieść 2-3 mld zł dodatkowych przychodów rocznie. Z kolei KRUS zyskałby środki z podwyższonych składek średnio i dobrze zarabiających gospodarstw (co zmniejszy jednocześnie dotację państwa na przyszłe emerytury rolnicze) .

Pamiętajmy, że zmianom w KRUS muszą towarzyszyć zmiany w sposobie ubezpieczania osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, polegające na obniżeniu obciążeń drobnych przedsiębiorców. Takie rozwiązanie pozwoli na likwidację bariery mentalnej, która dzisiaj wielu rolnikom uniemożliwia przejście do innej działalności.

Marek Zagórski, prezes Europejskiego Funduszu Rozwoju Wsi Polskiej 

Europejski Funduszu Rozwoju Wsi Polskiej, w ramach Forum Inicjatyw Rozwojowych, przygotował opracowanie pt. „Koncepcja reformy systemu ubezpieczeń społecznych” w ramach którego przedstawiono innowacyjne rozwiązanie dotyczące zmian w KRUS.

W propozycji wyodrębniono trzy grupy rolników – o niskich przychodach, potrzebujący wsparcia, rolników osiągających wyższe przychody, którzy zostaliby objęci składką proporcjonalną do osiąganego przychodu oraz rolników o wysokich przychodach, którzy płaciliby składki ubezpieczeniowe tak jak osoby fizyczne, prowadzące działalność gospodarczą.

Pełna treść raportu dostępna jest tutaj: http://efrwp.pl/dir_upload/download/thumb/84d735b7dc45c5177da6f2594a24.pdf