"Karpacka wojna trzech cesarzy"

Andrzej Olejko w książce „Karpacka wojna trzech cesarzy na ziemi i w powietrzu czyli przez Beskidy, Bieszczady, Czarnohorę i Gorgany doby wielkiej wojny 1914–1918” opisuje m.in. tydzień po tygodniu kampanię wojenną prowadzoną na terenie Karpat, ze szczególnym podkreślenie obszarów Bieszczadów i Beskidu Niskiego. Autor świadomie ogranicza skalę tych działań jedynie pasma górskie Karpat.

Cenne jest np. pokazanie dnia codziennego wojny z perspektywy żołnierza objuczonego plecakiem i karabinem, brnącego w błocie bezdroży.

Źródłem są pamiętniki i zapiski Rosjan, Austriaków, Słowaków, Węgrów i Polaków, archiwa Kriegsarchiv des Österreichischen Staatsarchivs w Wiedniu. Część teczek, do których dotarł prof. Andrzej Olejko – sądząc po zapisach na metryczkach – nie otwierano od blisko 100 lat.

Po raz pierwszy naukowa publikacja uwzględnia w opisie wojny na obszarze Karpat działania powietrzne, których do tej pory nie odnotowywano lub – w najlepszym razie – tylko sygnalnie. Pasjonujący się lotnictwem Andrzej Olejko udowodnił udział austriackiego lotnictwa w operacji gorlickiej oraz jego znaczenie dla sukcesu tej ofensywy. Twierdzi też, że sukcesy militarne Austriaków w latach 1914-1915, oprócz niewątpliwej waleczności żołnierza oraz sprytów sztabowców armii, uzależnione były od rozpoznania lotniczego. Gdyby nie jego działanie tryumfy bitew pod Gorlicami i Limanową byłyby po prostu niemożliwe.

Co więcej, autor stwierdza na podstawie dokumentów, iż złoto z przemyskiej twierdzy, zostało wywiezione droga lotniczą.

Większość opublikowanych w książce zdjęć jest unikalna, w znacznej części pozyskana dzięki uprzejmości dr Łukasza Chrzanowskiego z Poznania czy też ze zbiorów Andrzeja Potockiego. Spory udział mają także fotografie z wiedeńskiego Kriegsarchiv. Konsultantami w procesie przygotowywania publikacji byli eksperci tego tematu: Tomasz Idzikowski i Sławomir Kułacz.

Książka jest do kupienia m.in. w księgarni wysyłkowej www.carpathia.net.pl oraz w wielu kilku księgarniach.