Rzeszowskie ronda dla „Żołnierzy Wyklętych”?

Kapitan Władysław Koba.

Pierwszy z wniosków radnych PiS dotyczy nazwania dwóch nowopowstałych rond łączących al. Wyzwolenia z ul. Warszawską imionami kpt. Władysława Koby oraz ks. Michała Pilipca, zamordowanych za działalność konspiracyjną i przynależność do AK oraz WiN.

- Nazwanie ich imionami rzeszowskich rond jest szansą, że postacie kpt. Władysława Koby i ks. Michała Pilipca, nie zostaną zapomniane, a mieszkańcy Rzeszowa będą mieli okazję by lepiej poznać sylwetki dwóch bohaterów niepodległościowego podziemia – wyjaśnia Marcin Fijołek, przewodniczący klubu radnych PiS, zarówno kpt. Koba jak i ks. Pilipiec.

- Kapitan Władysław Koba i Ksiądz Michał Pilipiec zapisali tak wspaniałe karty w historii naszego regionu, że z całą pewnością zasługują na to, aby ich nazwiska patronowały wskazanym przez nasz klub rondom – dodaje Waldemar Szumny, wiceprzewodniczący Rady Miasta.

Druga z propozycji PiS związana z rondem u zbiegu ul. Moniuszki i ul. Zygmuntowskiej, ma szczególny wymiar, bowiem wskazana lokalizacja znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie pomnika płk Łukasza Cieplińskiego oraz jego współpracowników z IV Zarządu WiN.

Radny Jerzy Jęczmienionka zaznacza, że nazwanie ronda przy ul. Moniuszki „im Żołnierzy Wyklętych”, będzie stanowiło znakomite uzupełnienie i dopełnienie treści, które niesie ze sobą znajdujący się obok pomnik płk Cieplińskiego.

- Nasza inicjatywa służy nie tylko symbolicznemu uczczeniu pomordowanych i oddaniu im honoru, ale ma również na celu odbudowę w naszym życiu publicznym prawdy o „Żołnierzach Wyklętych”. Chcemy, aby nazwiska bohaterów tzw. II konspiracji, nie uległy zapomnieniu, a uczynienie z nich patronów ulic, czy rond temu ma właśnie służyć – wyjaśnia Marcin Fijołek.

Propozycje wspiera Wojciech Buczak, wicemarszałek województwa podkarpackiego, kierujący stowarzyszeniem Komitetu Budowy Pomnika płk. Łukasza Cieplińskiego w Rzeszowie.

Kpt. Władysław Koba – urodził się 8 stycznia 1914 roku w Jarosławiu w rodzinie kupiecko-rzemieślniczej o tradycjach patriotycznych. Służył w 3 Pułku Piechoty Legionów, jako dowódca 4 plutonu. W 1939 roku został awansowany do stopnia porucznika. W kampanii wrześniowej 1939 roku uczestniczył jako dowódca 1 kompanii ckm, która po poważnych stratach w walce pod Przyłęką, przedostała się do twierdzy Modlin. Po kapitulacji twierdzy Władysław Koba dostał się do niemieckiej niewoli, z której po miesiącu został zwolniony z obowiązkiem meldowania się w miejscu zamieszkania. Po podaniu fałszywego adresu powrócił na Podkarpacie, gdzie ukrywał się, a następnie podjął służbę konspiracyjną. Za swoją działalność dywersyjną był intensywnie poszukiwany przez gestapo. W okresie „Polski lubelskiej” był celem NKWD i UB. Służył w obwodzie Przemyśl AK, a po jej rozwiązaniu został komendantem Obwodu Przemyśl „Nie”. We wrześniu 1945 roku, został kierownikiem Rady WiN Przemyśl, a w maju 1947 objął dowodzenie okręgiem Rzeszów WiN, gdzie koncentrowano się na akcji propagandowo-informacyjnej. W związku z natężeniem aresztowań ze strony WUBP działalność okręgu Rzeszów została zawieszona, a Władysława Kobę we wrześniu 1947 roku aresztowano w Przemyślu, skąd został przetransportowany do Rzeszowa. Podczas rozprawy w październiku 1948 roku sąd uznał Kobę winnego zarzucanych mu czynów zwłaszcza udział w „Armii Krajowej” i „Wolność i Niezawisłość”. 21 października sąd w Rzeszowie skazał Kobę na karę śmierci, którą wykonano strzałem w tył głowy 31 stycznia 1949 roku w więzieniu na Zamku w Rzeszowie. Władysław Koba został pochowany w prowizorycznej mogile na cmentarzu w Zwięczycy.

Ks. Michał Pilipiec – urodził się 28 listopada 1912 roku w Tarnawce w gminie Krasiczyn. Po ukończeniu Wyższego Seminarium Duchownego w Przemyślu w 1936 roku otrzymał święcenia kapłańskie. Gdy w październiku 1939 roku objął funkcję wikariusza w parafii Błażowa, już z początkiem 1940 roku został członkiem Związku Walki Zbrojnej. Brał udział w tajnym nauczaniu religii i łaciny. W 1942 roku ukończył konspiracyjną Szkołę Podchorążych Rezerwy. Był twórcą „Modlitewnika polskiego żołnierza - powstańca” oraz współpracował z pismem konspiracyjnym „Na Posterunku”. Brał również udział w wykonaniu sztandaru Inspektoratu AK Rzeszów. W 1944 roku pełnił najpierw funkcję kapelana Podobwodu AK Rzeszów – Południe, a od marca kapelana Obwodu AK Rzeszów w stopniu kapitana. Brał udział w akcji „Burza”. W dniu 4 grudnia 1944 roku został aresztowany w Błażowej po odprawieniu Mszy Św. i przewieziony przez UB i MO do Rzeszowa. Podczas prowadzonego śledztwa został w nieludzki sposób zmasakrowany, a 7 grudnia po przewiezieniu na rzeszowski zamek skazany przez doraźny sąd wojskowy na karę śmierci. Księdza Michała Pilipca wraz z kilkoma innymi żołnierzami AK zamordowano 8 grudnia 1944 roku w lasach głogowskich przez oddział z Wojewódzkiego Wydziału Śledczego MO w Rzeszowie. W 1977 roku – po odnalezieniu grobu zamordowanych – dokonano ekshumacji i identyfikacji szczątków pomordowanych (w tym m.in. ks. Michała Pilipca), a następnie odbył się pogrzeb ekshumowanych szczątków na cmentarzu w Błażowej. Ksiądz Michał Pilipiec został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami.