Transakcje forward w imporcie i eksporcie
Transakcja forward jest instrumentem eliminującym niepewność związaną z przyszłym kształtowaniem się kursów walutowych. Pozwala ona eksporterom i importerom zabezpieczyć się przed stratami, które mogą powstać w wyniku zmiany wartości danej waluty.
Fot. Adam Cyło
Forward (Terminowa Transakcja Walutowa, TTW) to transakcja, w której strony zobowiązują się do wzajemnej wymiany dwóch walut, w uzgodnionym momencie w przyszłości. Kurs wymiany jest ustalany w momencie zawarcia transakcji i zależy od trzech czynników:
- aktualnego kursu rynkowego,
- różnicy stóp procentowych między walutami, biorącymi udział w przewalutowaniu,
- okresu, na jaki zawierana jest transakcja.
- Gwarancja kursu wymiany jest bardzo istotna przy planowaniu działań firmy na kolejne okresy. Kluczowe znaczenie ma także przy określaniu rentowności kontraktów rozliczanych w walutach, gdy mamy do czynienia z bardzo wąskimi marżami i nawet niewielka zmiana kursu może spowodować, że opłacalna transakcja przestaje być dla firmy korzystna i generuje stratę – mówi Łukasz Falkiewicz, kierownik ds. sprzedaży w departamencie skarbu Meritum Banku.
Firmy, które chcą zawrzeć transakcję forward, są zobowiązane do utrzymywania na rachunku bankowym depozytu będącego zabezpieczeniem jej realizacji, którego wartość stanowi niewielki procent kwoty transakcji. Rozliczenie może nastąpić w dwojaki sposób:
- na postawie faktycznej dostawy – strony wymieniają się ustalonymi kwotami walut,
- poprzez rozliczenie netto – rozliczenie co do wartości wynikającej z różnicy pomiędzy kursem TTW, a kursem bieżącym w dniu rozliczenia (gdy są one równe, wygaśnięcie TTW nie powoduje żadnych przepływów).
Z transakcjami forward nie wiążą się żadne dodatkowe koszty; banki nie pobierają prowizji z tego tytułu. Ponadto, w czasie trwania kontraktu, klient może zmienić termin jego wygaśnięcia. – Jest to równoznaczne ze zmianą kursu realizacji kontraktu i ma taki sam skutek, jakby klient od razu zawarł transakcję forward na dłuższy lub krótszy okres. Nowy kurs kontraktu wyznacza się zmieniając w formule wyceny tylko jedną zmienną – liczbę dni – wyjaśnia ekspert Meritum Banku.
Jak to działa w praktyce?
Firma Eksporter Sp. z o.o. ma za 3 miesiące otrzymać zapłatę od zagranicznego kontrahenta w kwocie 100.000 euro. Otrzymane za 3 miesiące euro będzie musiała wymienić na złote. Obecnie kurs EUR/PLN w transakcji natychmiastowej wynosi 4,10. Firma obawia się jednak, że w momencie płatności kurs euro będzie znacznie niższy. Aby zabezpieczyć się przed stratą, która powstałaby w takiej sytuacji, firma zawiera z bankiem trzymiesięczną transakcję forward (na sprzedaż euro), po kursie EUR/PLN 4,12. Dokładnie tyle wyniesie dla firmy przychód ze sprzedaży waluty, niezależnie od kształtowania się kursu rynkowego w momencie rozliczenia transakcji.
Gdyby firma uzyskała środki przed terminem wygaśnięcia kontraktu, może przesunąć datę rozliczenia. Jeżeli nastąpi to na przykład miesiąc przed wygaśnięciem, kontrakt zostanie rozliczony po kursie EUR/PLN równym 4,11 (od kursu rozliczenia zostaną odjęte punkty terminowe za okres jednego miesiąca).
– Walutowa transakcja terminowa pozwala zabezpieczyć się przed stratą, która może powstać w wyniku niekorzystnych zmian kursów walutowych i tym samym zapewnić realizację planowanej marży handlowej. Jednocześnie, klient rezygnuje z zysku, który mógłby zostać osiągnięty w przypadku, gdyby ruchy rynku były dla niego sprzyjające. Klient nie ponosi żadnych bezpośrednich kosztów w związku z zabezpieczeniem ryzyka – podsumowuje Łukasz Falkiewicz z Meritum Banku.
