Motoszybowiec z Politechniki Rzeszowskiej
RZESZÓW. Powstały w Rzeszowie motoszybowiec może być wykorzystywany nie tylko w dydaktyce, ale również w turystyce, komunikacji czy przy patrolowaniu.
Motoszybowiec AOS-71 - wspólne dzieło Politechniki Rzeszowskiej i Politechniki Warszawskiej. Fot. Adam Cyło
We wtorek (12 marca 2013 r.) w auli Regionalnego Centrum Dydaktyczno – Konferencyjnego i Biblioteczno-Administracyjnego Politechniki Rzeszowskiej (czyli w popularnym wielorybie) odbyła się konferencja kończąca projekt „Wielofunkcyjny dwumiejscowy motoszybowiec nowej generacji”.
Motoszybowiec został opracowany przez zespół studentów oraz pracowników Wydziału Budowy Maszyn i Lotnictwa Politechniki Rzeszowskiej oraz Wydziału Mechanicznego, Energetyki i Lotnictwa Politechniki Warszawskiej złożony z 60 osób. Kierownikiem projektu jest prof. dr hab. inż. Marek Orkisz, a głównym konstruktorem mgr. inż. Wojciech Frączek.
Na projekt przeznaczono 10,5 mln zł. Środki pochodzą z programu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego "Inicjatywa Technologiczna".
AOS - Akademicki Ośrodek Szybowcowy
Dla twórców najważniejszym było skonstruowanie motoszybowca, który będzie laboratorium lotniczym i będzie można go wykorzystywać w Akademickim Ośrodku Szybowcowym w Bezmiechowej do badań nad profilami aerodynamicznymi, różnymi typami śmigieł lub nad wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii do napędu statków powietrznych.
Nazwa AOS to skrót od Akademickiego Ośrodka Szybowcowego w Bezmiechowej. Nazwę tę zasugerował pilot gen. Tadeusz Góra (1918-2010), który jest patronem Bezmiechowej. Cyfra 7 oznacza kolejną konstrukcję powstałą w Politechnice Warszawskiej w ramach Programu ULS "Ultralekkie Szybowce i Motoszybowce" realizowanego tu od 1978 roku, a cyfra 1 - pierwszą konstrukcję Politechniki Rzeszowskiej.
Stworzyć standardy
- Szczególnie trudne było to, że nie ma standardów certyfikacji tego typu statków powietrznych – mówi Wojciech Frączek. – My je dopiero tworzymy. A ten pwostały już egzemplarz zostanie zakwalifikowany do kategorii specjalnej, jako latające laboratorium.
Zdaniem profesora Krzysztofa Kurzydłowskiego, dyrektora Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, zaprezentowana konstrukcja w udany sposób łączy element naukowy z dydaktycznym.
- Efekty tego projektu będą trwały dłużej niż kariera tego motoszybowca – ocenia prof. Kurzydłowski.
Pierwszy w Polsce
AOS-71 to dwuosobowy, wyposażony w napęd elektryczny szybowiec. To pierwszy tego typu statek powietrzny zbudowany w Polsce, a jeden z nielicznych na świecie. Ma wygodną i obszerną kabinę, napęd umożliwiający długie i bezpieczne loty. Do tego jest lekki, co ułatwia obsługę naziemną. Innowacyjne jest również rozmieszczenie miejsc dla pilotów. Zwykle w motoszybowcach dwuosobowych miejsca znajdują się jedno za drugim, a w AOS - 71 miejsca są ustawione obok siebie.
Dzięki napędowi elektrycznemu loty będą w założeniu bezpieczniejsze i będzie można wykonywać przeloty między lotniskami, wtedy gdy nie ma odpowiedniego wiatru.
Czy będzie produkcja seryjna?
Projekt można też skomercjalizować AOS-71, ale tym nie będzie się zajmować żadna z uczelni.
- Dla nas najważniejsza jest nauka – mówi prof. Marek Orkisz, rektor Politechniki Rzeszowskiej. – Nie mamy w planie zajmować się komercjalizacją projektu. To już zadanie dla kogoś innego.
Nieoficjalnie mówi się, że konstrukcją zainteresowani są przedsiębiorcy z krajów arabskich. Po wdrożeniu do seryjnej produkcji, samolot będzie mógł być wykorzystywany nie tylko w szkoleniu podstawowym pilotów, w nauce podstaw akrobacji, do startów w zawodach, ale też w lotach rekreacyjnych i pasażerskich (jako taksówka powietrzna) oraz np. do patrolowania lasów.
Obydwie uczelnie myślą już o kolejnych konstrukcjach. Przygotowują wniosek do NCBiR dotyczący budowy AOS-82. Natomiast koncepcja AOS-93 ma być szybowcem z napędem hybrydowym.
Parametry techniczne motoszybowca AOS-71
Powierzchnia nośna – 15,8 mkw
Wydłuzenie 17
Maksymalna masa w locie – 650 kg
Masa własna 470 kg
Masa ładunku w kabinie – 180 kg
Prędkość maksymalna – 260 km/h
Prędkość minimalna – 72 km/h
Opadanie minimalne - 0,8 m/s
Doskonałość aerodynamiczna – 31
Napęd – silnik synchroniczny trójfazowy, Sineton A37K015, chowany do kadłuba, zasilany akumulatorami litowo-polimerowymi firmy Kokam, ważącymi 60 kg. Śmigło wykonane zostało z kompozytu węglowego.
Moc nominalna silnika – 20 kW
ac
