Miniskansen w rzeszowskiej bibliotece
RZESZÓW. Od maja ponownie będzie można zobaczyć, w Wypożyczalni Głównej WiMBP w Rzeszowie, wystawę miniatur Józefa Woźnika „Ocalić od zapomnienia: Miniskansen”.
Autor ekspozycji swoje hobby rozpoczął w jeszcze czasach liceum. Odtwarzał z pamięci, z dużą precyzją, miniaturowe urządzenia gospodarstwa domowego, proste maszyny, które w oryginalnych rozmiarach można spotkać już tylko w skansenach, izbach regionalnych czy muzeach etnograficznych. Pomysł na przygodę z dawną wsią zrodził się z refleksji nad upływającym czasem oraz z potrzeby przybliżenia młodszemu pokoleniu ciężkiej pracy, znanej przez autora z własnych doświadczeń.
Wystawa pokazuje wszystkie urządzenia, jakie były potrzebne do pracy w domu, na polu oraz w warsztatach rzemieślników. Za czasów mojej młodości (lata 1940-1960) na wsi nie było traktorów, siewników, młynów. Do pracy na roli służyły konie, woły. Do mielenia zboża służyły żarna. Moja wioska Zagorzyce k. Sędziszowa Małopolskiego utrzymywała się tylko z rolnictwa. Znajomość uprawy ziemi, zboża, hodowla zwierząt domowych było konieczną potrzebą. Rozwijało się również rzemiosło, stawiano domy z drewna, pokryte słomianym dachem, wyprawiano skórę zwierząt na buty. Z rzepaku, lnu lub konopi wyciskano olej, robiono płótno, z gliny wyrabiano garnki, koszyki z wikliny – opisuje wystawę Józef Woźnik.
Wśród ciekawych miniatur można odnaleźć, m.in. aparat do destylacji wody (bimbrownię), bróg, borownicę, brus – kamień do ostrzenia noży, ceglarnię, cepy czy rekonstrukcję domu w Zagorzycach, pochodzącego z 1935 r. oraz chaty w Kalembinie k. Strzyżowa, a nawet rzeszowskiej studni. Miniatury przedstawiają cechy – garncarzy, kamieniarzy, żniwiarzy, krawców. Nie zabrakło również rzeczy codziennego użytku, jak maselnica, miarka do zboża czy młynek.
Artysta odwzorował wszystkie obiekty z dużą precyzją, dopracowując każdy najdrobniejszy element i mechanizm. Nawet wnętrza budynków kryją w sobie miniaturowe umeblowanie i urządzenia codziennego użytku.
Łukasz Kleska
fot. Łukasz Kleska
