Film o przyjaźni polsko-węgierskiej

W piątek (29 stycznia 2016 r., godz. 16) w dawnym Kasynie Urzędniczym w Łańcucie (ul. Kościuszki 2 ,wejście do ul. Zamkowej) odbędzie się pokaz filmu „Życie na krawędzi. Henryk Sławik–József Antall senior” według scenariusza i w reżyserii Grzegorza Łubczyka. Reżyserbędzie obecny na spotkaniu i sam opowie o swoim dziele. To szóste już spotkanie organizowane w ramach Łańcuckiej Resursy Kultury Pamięci.

Bohaterami fabularyzowanego dokumentu są: prezes Komitetu Obywatelskiego do Spraw Opieki nad Polskimi Uchodźcami na Węgrzech – Henryk Sławik (Krzysztof Globisz) i oddany Polakom ich opiekun z ramienia władz węgierskich – József Antall senior (Olgierd Łukaszewicz).

W postać Krysi, 14-letniej córki Sławika, udanie wcieliła się Marysia Marciniak, uczennica z Ochoty, a mieszkańcami słynnego sierocińca dzieci żydowskich w naddunajskim Vácu są dzieci z Parafii pw. Opatrzności Bożej na Ochocie z ks. Tadeuszem Aleksandrowiczem w roli ks. Pála Boharcsika. Narratorem jest Piotr Fronczewski.

Ta dramatyczna, a jednocześnie jakże piękna z moralnego punktu widzenia historia męskiej przyjaźni ukazana została na tle bezprecedensowej pomocy, udzielonej ponad 120 tysiącom naszych rodaków przez władze Królestwa Węgier i zwykłych Węgrów po napaści Stalina na Polskę 17 września '39. Zadania i wyzwania, które stanęły przed Sławikiem i Antallem wymagały od nich, głównych bohaterów filmu, nieustannego balansowania ...na krawędzi życia i śmierci. Odnalezione w archiwach węgierskich i polskich i pokazane po raz pierwszy na ekranie sceny dokumentalne przeplatają się ze scenami fabularyzowanymi i opowieściami polskich i węgierskich świadków wydarzeń sprzed 70-75 lat. Dzięki zaś udostępnionym przez Rodzinę J. Antalla sen. zdjęciom również Węgrzy po raz pierwszy poznali nieznane im epizody z życia wspaniałego rodaka. Film jest próbą odpowiedzi na pytanie: co sprawiło, że znakomicie wykształcony, ze szlacheckim rodowodem i wyznający prawicowe poglądy Węgier znalazł wspólny język z polskim uchodźcą-socjalistą, samoukiem. Te ich jakże odmienne biografie nie przeszkodziły im wzorowo współpracować w latach upadku wszelkich wartości moralnych. Sposób zaś traktowania powierzonych im obowiązków, ich stosunek do drugiego człowieka, a zwłaszcza do ludzi znajdujących się w potrzebie i śmiertelnym zagrożeniu, czego dali dowód ratując tysiące Żydów, choć wiedzieli, co im za to grozi – każe nam, współczesnym, uznać ich za niedościgłe wręcz wzorce do naśladowania, wzorce postępowania, które wciąż są aktualne. Obaj należą do grona największych „Sprawiedliwych”. Film jest jednocześnie symbolicznym wyrazem pamięci i naszej, polskiej wdzięczności Węgrom za uniemożliwienie Hitlerowi zaatakowanie Polski od południa, za otwarcie swej granicy przed naszymi rodakami, za umożliwienie przerzucenia z Węgier do tworzonej przez gen. Sikorskiego nowej Armii Polskiej około 40 tysięcy żołnierzy, za stworzenie warunków do przeżycia tysiącom Polaków całej wojny.

Producentem filmu jest Fundacja Dobre Wieści (2014), a głównym sponsorem Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.