Kompozytowa innowacja na budowie tunelu w ciągu S19
POWIAT RZESZOWSKI. W zeszłym tygodniu maszyna TBM (Tunnel Boring Machine) przebiła pierwszą nawę tunelu na drodze ekspresowej S19 Rzeszów Południe – Babica.

Fot. GDDKiA
Zbrojenie widoczne w materiałach z przebicia - to nie stal, to kompozyt.
Budowa tuneli to jedno z najbardziej wymagających zadań inżynieryjnych, w którym każdy detal ma znaczenie dla bezpieczeństwa i efektywności realizacji. Jednym z kluczowych momentów jest przebicie się maszyny TBM przez ścianę portalu. Aby proces ten przebiegł bezpiecznie i bez ryzyka uszkodzenia sprzętu, stosuje się specjalistyczne rozwiązanie konstrukcyjne.
Czym jest „soft eye”
To precyzyjnie zaprojektowany obszar w żelbetowej ścianie, odpowiadający średnicy głowicy TBM. Jego zadaniem jest stworzenie kontrolowanego, osłabionego miejsca w konstrukcji, które umożliwia maszynie płynne przejście z miękkiego gruntu do twardej konstrukcji betonowej lub odwrotnie (na portalu startowym). Dzięki temu minimalizuje się ryzyko uszkodzenia głowicy TBM oraz zapewnia stabilność całej konstrukcji w kluczowym momencie przebicia.
Dlaczego pręty kompozytowe zamiast stali
Standardowe stalowe pręty zbrojeniowe są zbyt twarde i sprężyste dla frezów maszyny, co utrudnia ich przecięcie przez tarczę TBM. W „soft eye” zastępuje się je prętami kompozytowymi GFRP (glass fibre reinforced polymer), wykonanymi z tworzywa sztucznego wzmocnionego włóknem szklanym. Ten materiał:
- zapewnia wymaganą nośność konstrukcji do momentu przebicia,
- jest wystarczająco kruchy, aby TBM mógł go łatwo przeciąć swoimi dyskami, bez dodatkowych prac ręcznych,
- eliminuje ryzyko niebezpiecznych interwencji pracowników wewnątrz otworu, co znacząco podnosi poziom bezpieczeństwa.
Korzyści dla inwestycji i bezpieczeństwa
Zastosowanie prętów GFRP w konstrukcji „soft eye” :
- skraca czas realizacji – brak konieczności ręcznego usuwania stali,
- zwiększa bezpieczeństwo – eliminuje ryzykowne prace w strefie przebicia,
- chroni sprzęt – zmniejsza ryzyko uszkodzenia tarczy TBM,
- zapewnia stabilność konstrukcji w newralgicznym momencie przebicia.
To innowacyjne podejście jest coraz częściej stosowane w nowoczesnych projektach tunelowych na całym świecie, stanowiąc przykład synergii pomiędzy inżynierią materiałową a technologią drążenia tuneli.







