Warto żyć i pracować na podkarpackiej wsi

- Jakie działania były priorytetowe dla ARiMR w 2017 roku?

- Każde z wdrażanych działań było dla nas ważne, ale cały czas skupiamy się głównie na projektach dotyczących rolników rozpoczynających działalność rolniczą oraz planujących poprawić konkurencyjność swoich gospodarstw. Ważną kwestią jest również wsparcie inwestycji na obszarach Natura 2000 oraz przywracanie potencjału po klęskach i zapobieganie ich skutkom. Na spore pieniądze mogły liczyć też nowe grupy i organizacje producenckie oraz młodzi rolnicy.

Jednak dla większości podkarpackich rolników najważniejsze są działania związane z realizacją płatności do gruntów rolnych, bo to one decydują o opłacalności gospodarowania. Wypłacane są już po raz trzynasty, a pracownicy Podkarpackiego Oddziału Regionalnego ARiMR zrobili wszystko, aby rolnicy, pieniądze z Unii otrzymali szybko i bez utrudnień. Zaliczki w wysokości 70 proc. kwoty dopłat za 2017 rok zaczęliśmy wypłacać już od 16 października. Ostatni rolnicy otrzymają je do końca listopada. Pozostała część pieniędzy będzie wypłacana sukcesywnie od 1 grudnia.

W pierwszej kolejności pieniądze trafią do rolników z terenów zniszczonych przez klęski żywiołowe oraz z obszarów objętych ASF.

- Ilu jest rolników w województwie podkarpackim, korzystających z dopłat do gruntów rolnych ?

- W 2017 r. wnioski o przyznanie dopłat bezpośrednich złożyło 115 060 rolników z województwa podkarpackiego. Analogicznie do ubiegłego roku ich liczba zmalała. Wiąże się to z uruchomieniem przez ARiMR naborów w ramach PROW 2014 – 2020, takich działań jak: „Premie dla młodych rolników”, „Restrukturyzacja małych gospodarstw” i "Płatności na rzecz rolników kwalifikujących się do systemu dla małych gospodarstw, którzy trwale przekazali swoje gospodarstwo innemu rolnikowi". Jednym ze skutków realizowania tych projektów była konieczność przekazania gospodarstwa następcy.

- W jakim stopniu uruchamiane programy wspierają podkarpackie rolnictwo ?

- Od 2004 r. do 2016 r. w ramach „Płatności bezpośrednich”, które są głównym instrumentem wsparcia dochodów producentów rolnych, wypłacono ponad 5,3 mld zł. Te pieniądze wpłynęły na rozwój wielu podkarpackich gospodarstw.

Oprócz tego ARiMR pomaga rolnikom, przedsiębiorcom rolnym i mieszkańcom obszarów wiejskich w procesie zmian, oferując wsparcie merytoryczne oraz finansowe w ramach PROW 2014 -2020. Są tu nowe programy dla różnych grup rolników i gospodarstw zarówno małych jak i dużych. Wspomnę o tych, które w województwie podkarpackim cieszą się największym zainteresowaniem: są to działania wspierające młodych rolników, rolnośrodowiskowe i ekologiczne, ale też „Modernizacja gospodarstw rolnych” , „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” oraz „Restrukturyzacja małych gospodarstw”.

- Na co rolnicy i przedsiębiorcy rolni przeznaczają otrzymane dotacje ?

- W województwie podkarpackim pieniądze są kierowane na inwestycje w gospodarstwach, budowę potencjału przemysłu przetwórczego, tworzenie miejsc pracy oraz organizację grup producentów rolnych. Ale nie tylko. To również przedsięwzięcia chroniące środowisko naturalne, poprawiające infrastrukturę w gminach, wspierające lokalną aktywność. Te zmiany już widać. Na polach pracuje nowoczesny sprzęt, w gospodarstwach stoją nowe budynki. Wzrosła konkurencyjność gospodarcza terenów wiejskich, na którą składa się nie tylko produkcja rolna, ale również turystyka, sektor usług, handel, rzemiosło i małe przedsiębiorstwa. Dziś podkarpacka wieś, obok swej tradycyjnej roli producenta żywności, zyskuje na znaczeniu jako przestrzeń działalności gospodarczej niezwiązanej z rolnictwem.

Dzięki dostępnym działaniom rozwinęły się istniejące i powstały nowe zakłady przetwórcze. Przedsiębiorcy inwestują otrzymane środki w nowoczesne i wydajne maszyny, linie technologiczne. Poprawiła się jakość wytwarzanych produktów oraz zwiększyła kontrola nad bezpieczeństwem wytwarzanej żywności.

- Czy da się obliczyć jakie środki spłynęły na podkarpacką wieś, by tak się zmieniła?

- Uwzględniając środki przedakcesyjnego programu wsparcia rolnictwa SAPARD i pomoc krajową, udzielaną w formie różnego rodzaju dopłat do kredytów rolniczych, na podkarpacką wieś łącznie trafiło ponad 10,1 mld zł. Wspominałam już o 5,3 mld zł w ramach płatności bezpośrednich do gruntów rolnych. W ramach PROW 2007 -2013 rolnicy otrzymali ponad 3,4 mld zł. Obecnie wdrażany PROW 2014 - 2020 dofinansował już podkarpackich rolników kwotą ponad 384 mln zł.

- Czy wiadomo o jakie wsparcie finansowane w ramach PROW 2014-2020 będzie można ubiegać się w 2018 roku ?

- Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi dokonało aktualizacji harmonogramu planowanych do końca 2018 r. naborów wniosków w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Wiele z wdrażanych dotychczas działań, cieszących się zainteresowaniem rolników, pozostało. Znamy już terminy naborów. Podam te, które jak przewidujemy, będą się cieszyć największym zainteresowaniem wśród podkarpackich rolników. Są to: Modernizacja gospodarstw rolnych obszar D (związany z racjonalizacją technologii produkcji, wprowadzeniem innowacji, zmianą profilu produkcji, zwiększeniem skali produkcji, poprawą jakości produkcji lub zwiększeniem wartości dodanej produktu) - nabór planowany w I kwartale 2018 r., Modernizacja gospodarstw rolnych obszar A (rozwój produkcji prosiąt), B (rozwój produkcji mleka krowiego), C  (rozwój produkcji bydła mięsnego) - II kwartał 2018 r., Premie dla młodych rolników - I kwartał 2018 r. ,Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej, Restrukturyzacja małych gospodarstw i Przetwórstwo i marketing produktów rolnych – zakłady przetwórcze to również I kwartał 2018 r., na IV kwartał 2018 r. zaplanowano uruchomienie działania dla rolników na Przetwórstwo i marketing produktów rolnych a Płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa to III kwartał 2018 r.,

Informacje dotyczące wszystkich działań obsługiwanych przez ARiMR można uzyskać na stronie internetowej www.arimr.gov.pl. Informacje można uzyskać także pod numerem telefonu 17/875 60 00 oraz bezpłatnej infolinii 0 – 800 38 00 84, w Podkarpackim Oddziale Regionalnym oraz w Biurach Powiatowych Agencji.

- Podkarpacki Oddział Regionalny ARiMR, którym pani kieruje, działa nie tylko w sferze związanej z wypłatą dotacji dla rolnictwa – ale też organizuje konferencje, spotkania, wydaje publikacje a ostatnio także zorganizował po raz pierwszy Dzień Otwarty w biurach powiatowych. Czemu mają służyć takie działania?

- Chodzi o pokazanie, że ARiMR jest blisko rolników i mieszkańców wsi, że dba o rozwój gospodarstw i ogólnie terenów wiejskich nie tylko poprzez dopłaty i finansowanie różnych projektów. Chcemy udowodnić, że problemy rolników są naszymi problemami, dlatego będziemy je wspólnie rozwiązywać. Dlatego zorganizowaliśmy Dzień Otwarty, którego celem była zarówno promocja unijnych programów jak też dbałość o bezpieczeństwo na wsi. Do udziału zaprosiliśmy policję i straż pożarną. Były pogadanki, pokazy i instruktaże pierwszej pomocy. Rozdaliśmy ponad tysiąc odblasków, które mam nadzieję sprawią że dzieci będą bardziej widoczne na wiejskich drogach.

Nasi pracownicy prowadzą liczne wykłady i seminaria dotyczące np. nowych możliwości rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich w aspekcie PROW 2014-2020.

Wraz z Uniwersytetem Rzeszowskim zorganizowaliśmy konferencję naukową dotyczącą ekologii, której głównym celem było pokazanie siły i wartości produkcji ekologicznej oraz wskazanie źródeł pomocy dla rozwoju rolnictwa ekologicznego. Bo rolnictwo na Podkarpaciu jest bardzo bliskie ekologii i dla wielu gospodarstw to duża szansa na rozwój. Pokłosiem konferencji jest publikacja, obejmująca najważniejsze problemy i nadzieje związane z rozwojem gospodarstw ekologicznych na naszym terenie. Wśród tematów znalazły się te, dotyczące zarówno stanu i struktury rolnictwa ekologicznego, polityki jego wsparcia, jak też wyzwań jakie czekają taką produkcję. Zorganizowaliśmy także cykl konferencji i spotkań w powiatach na temat identyfikacji potrzeb rozwojowych obszarów wiejskich i sektora rolno-spożywczego w województwie podkarpackim.

- Podkarpacki Oddział ARiMR jest także pomysłodawcą i współfinansującym cykl programów telewizyjnych pt. „Wprowadzamy Zmiany”, emitowanym na antenie TVP Rzeszów. Czy to też sposób na promocję podkarpackiej wsi?

- Zdecydowanie tak. Mamy informacje o dużym zainteresowaniu programem, nie tylko wśród mieszkańców wsi. Jest on realizowany także przy współudziale Urzędu Marszałkowskiego oraz samorządów, które najlepiej widzą potrzeby i oczekiwania swoich mieszkańców. Staramy się przekonać niedowiarków, że zmiany na podkarpackich terenach wiejskich są duże i ciągle trwają. Pokazując pozytywne przykłady korzystania z unijnych dotacji na różne cele, zachęcamy kolejne osoby do korzystania z programów i wchodzenia w ten krąg zmian. Każdy program pokazuje inny wycinek naszych podkarpackich „małych ojczyzn” , dotyka spraw bliskich konkretnym społecznościom, bo każdy powiat i każda gmina ma inną specyfikę i inne potrzeby.

Współpracujemy także z Polskim Radiem Rzeszów oraz Radiem Via, realizując cykl audycji również dotyczących programów unijnych. O problemach i zadaniach dla polskiej wsi mówimy także na portalu internetowym Gospodarka Podkarpacka, Gazecie Codziennej Nowiny oraz w lokalnych mediach. Wszystko po to by jak najwięcej rolników korzystało z możliwości, jakie dają unijne programy, a społeczeństwo dostrzegło, że wieś jest już dziś nowoczesna i warto tu żyć i pracować.