Jak wygląda wdrażanie programu HoReCa w ramach KPO na Podkarpaciu?

Członek zarządu województwa podkarpackiego i była minister i wiceminister funduszy i polityki regionalnej Małgorzata Jarosińska-Jedynak przypomniała, że po pandemii Covid-19 większość firm z branż turystyczno-gastronomicznej zanotowała spadki obrotów. W przygotowanym i zaakceptowanym przez Komisję Europejską programie przewidziano dofinansowanie dla dywersyfikacji działalności. Przede wszystkim zostały uwzględnione nowe produkty, nowe usługi z sektora najbardziej dotkniętego pandemią, czyli HoReCa, ale również turystyki i kultury.

W ramach tych inwestycji można było realizować inwestycje w bazę usługową lub produkcyjną. Dopuszczalny był zakup zarówno materiałów produkcyjnych, maszyn, urządzeń. Możliwe były również prace budowlane, niezbędne do tego, aby prowadzić swoją działalność, jak też zakup nieruchomości i wyposażenia, ale również zakup wartości niematerialnych i prawnych. Można było w ramach tych projektów podnosić kompetencje pracowników. Mogły być również finansowane usługi rozwojowe na rzecz MŚP, inne niż szkolenia.

W ramach pierwotnych założeń Krajowego Planu Odbudowy, przyjętego w 2022 roku, kwota środków, która została zaplanowana na to działanie to było 500 milionów euro i planowany do osiągnięcia wskaźnik to było 5 tys. MŚP. W 2023 r. rząd wystąpił do KE o zmniejszenie budżetu dla, ponieważ ustawy COVID-owe, które wspierały przedsiębiorców spowodowały, że zdecydowanie mniejsza liczba przedsiębiorców była w stanie wykazać się spadkiem przychodów z prowadzonej działalności. Zamiast planowanych 500 milionów euro, do podziału miało być 320 milionów euro, z których skorzystać miało nie 5000 tys. firm, tylko 2428.

5 lipca 2023 r. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości ogłosiła nabór na operatorów, którzy będą wdrażać program HoReCa w poszczególnych regionach. Małopolska Agencja Rozwoju Regionalnego była operatorem dla tego przedsięwzięcia na cztery województwa, czyli województwo podkarpackie, małopolskie, świętokrzyskie i lubelskie. Małopolska Agencja Rozwoju Regionalnego zrezygnowała z roli operatora w ub. r. Roli tej podjęła się Rzeszowska Agencja Rozwoju Regionalnego.

- Jeżeli chodzi o kwestie, które przewijają się w przestrzeni medialnej, trochę niezrozumiałe i krzywdzące dla nas są wypowiedzi pana ministra Jana Szyszko, który wskazuje w swoich wypowiedziach, w swoich social mediach, że najwięcej nieprawidłowości jest w Rzeszowskiej Agencji Rozwoju Regionalnego – mówiła Małgorzata Jarosińska-Jedynak. - Trochę nam trudno zgodzić się z tym stwierdzeniem, ponieważ 10 czerwca 2025 roku Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości rozpoczęła kontrolę wdrażania projektu przez Rzeszowską Agencję Rozwoju Regionalnego. Ta kontrola została rozszerzona teraz kolejne działania. Na chwilę obecną ani my jako Urząd Marszałkowski, ani jako Rzeszowska Agencja nie otrzymaliśmy żadnej niepokojącej nas informacji na temat tych nieprawidłowości, które mogą pojawić się w realizowanych projektach. Kolejna dla nas niezrozumiała informacja, która pojawia się w stanowisku Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej, która wskazuje na to, że wybrane zostały podmioty, które są podległe samorządom rządzącym przez opozycję.

Jak zapewniła członek zarządu województwa, projekty są oceniane przez dwóch ekspertów, będącymi pracownikami Rzeszowskiej Agencji Rozwoju Regionalnego. Agencja jest zarządzana przez merytoryczny i bezpartyjny zarząd. Również

- Pracownicy to doświadczone osoby, które od wielu lat dokonują oceny projektów i ciężko się zgodzić z tym stwierdzeniem, że podległe samorządowi rządzącemu przez opozycję – dodała. - Ciężko się zgodzić ze stwierdzeniem, które mówi o tym, że rząd Zjednoczonej Prawicy blokował Krajowy Plan Odbudowy.

Okręslony pierwotnie w programie wymóg spadku przychodów o 30 proc. spowodował w pierwszej chwili, że wpłynęło tylko 1000 wniosków o wsparcie. A wskaźnikiem do osiągnięcia było prawie 2500 podpisanych umów. Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, po konsultacjach z organizacją Lewiatan obniżyło w 2023 r. wymóg spadku przychodów do poziomu 20%. W tej chwili wniosków jest znacznie więcej

Była minister skrytykowała rząd Donalda Tuska za prowadzoną politykę rozwoju i za opóźnienia we wdrażaniu KPO. W jej opinii program był bardzo dobrze przygotowany.

Sama idea polegała na dywersyfikacji prowadzonej działalności. Np. restauracja, która do tej pory prowadziła tylko i wyłącznie stacjonarne posiłki, dywersyfikując swoją działalność wprowadzając możliwość cateringu czy diety pudełkowej. Są też kwestie związane z cyfryzacją, IT, odnawialne źródła energii (zielone rozwiązania w prowadzonych działalnościach).

- Mamy również w tych 111 projektach, pięć projektów w ramach których beneficjenci planują zakupić łódki – mówi Małgorzata Jarosińska-Jedynak. Łódki motorowe, nie są to jachty. W jednym z projektów wnioskodawca pisze, że będzie to jacht mieszczący od 8 do 10 osób, do czarterowania.

Łódki, które będą pływać zarówno po Jeziorze Tarnobrzeskim, jak i Jeziorze Solińskim. Będzie to rozszerzenie działalności

Wszystkich projektów, które zostało złożone w ramach ogłoszonego naboru było 487, a

111 zostało wybrane do dofinansowania. Z tych 487 projektów, które zostały złożone, część z nich oczywiście została oceniona negatywnie. 16 spraw trafiło do Wojewódzkiego Sądu Administracyjny. Tylko dwa odwołania zostały skierowane do ponownego rozpatrzenia przez Rzeszowską Agencję Rozwoju Regionalnego.

Jak oceniła Jarosińska-Jedynak WSA potwierdził poprawność przeprowadzenia oceny.

- Chcę zadeklarować, że zostanie przeprowadzona kontrola wszystkich projektów, które zostały zrealizowane bądź są realizowane w ramach Krajowego Planu Odbudowy i komponentu A1.2.1 tak, abyśmy mieli pewność, że te środki rzeczywiście trafiły w te miejsca, w które miały trafić, że beneficjenci nie złożyli nieprawdziwych informacji wpisanych we wniosku. Chcemy sprawdzić, czy te wszystkie elementy działają, funkcjonują, są wykorzystywane w prowadzonej działalności i czy rzeczywiście wypełniły te założenia, które były, czyli dywersyfikacja działalności bądź poszerzenie działalności, która jest realizowana.

 .