Nie będzie odstrzału niedźwiedzi w Cisnej
Jak zmniejszyć liczbę konfliktów na linii człowiek-niedźwiedź.
Fot. ilustracyjne (pixabay/CC0)
Kilka dni temu informowaliśmu o zgodzie na Odstrzał niedźwiedzi w gminie Cisna.
Po pozytywnej decyzji, pojawiły się protesty, listy podpisów sprzeciwu (elektronicznie), zebrano ponad 10 tys. na jednej tylko liście. (przykład to https://przyrodnicze.org .
W sprawie interweniowały parlamentarzystki m..in. Magdalena Biejat, Daria Gosek-Popiołek, Katarzyna M. Piekarska.
Wspominano o przeniesieniu niedźwiedzi w Tatry, co poprzeć miał Tatrzański Park Narodowy.
16 lipca br., na zaproszenie wójta gminy Cisna – Dariusza Wethacza, odbyły się spotkania robocze z udziałem wiceministra klimatu i środowiska Mikołaja Dorożały, generalnego dyrektora ochrony środowiska Piotra Otawskiego z władzami gminy Cisna oraz m.in. przedstawicielami lokalnych samorządów, policji i Dyrekcji Regionalnej Lasów Państwowych w Krośnie. Uzgodniono wspólne rozwiązania w sprawie osobników niedźwiedzia brunatnego.
Współpraca będzie dotyczyć zarówno działań doraźnych, jak i systemowych rozwiązań, nad którymi pracuje MKiŚ oraz GDOŚ w porozumieniu z gminą Cisna.
Gmina Cisna przesłała do Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy decyzji z 7 lipca br. o zgodzie na wyeliminowanie trzech osobników. W związku z tym decyzja nie może być wykonana do czasu ponownego rozpatrzenia.
Ewentualne decyzje w sprawie eliminacji niebezpiecznych osobników niedźwiedzia będą mogły być w przyszłości podjęte tylko i wyłącznie w sytuacji, kiedy wszystkie wdrażane rozwiązania nie przyniosą oczekiwanych efektów. Każdy przypadek będzie analizowany indywidualnie a decyzja będzie wymagała zgody Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska.
Działania doraźne – dokładne śledzenie wędrówek problematycznych osobników i wsparcie Policji
Do końca sierpnia tego roku osobniki niedźwiedzia brunatnego z gmin Cisna i Solina zostaną zaobrożowane. Wsparcie w tych działaniach zadeklarował Tatrzański Park Narodowy, specjalna grupa pracowników Parku pomoże założyć niedźwiedziom obroże z nadajnikiem GPS. Pozwolą one na monitorowanie lokalizacji i przemieszczania się poszczególnych osobników. Na wypadek wystąpienia ryzyka ich pojawienia się w okolicach siedzib ludzkich swoje wsparcie w zapewnieniu bezpieczeństwa zadeklarowała policja.
Ryzyko podobnych sytuacji w przyszłości zostanie zminimalizowane poprzez stworzenie trwałych rozwiązań systemowych.
Powstanie grupa interwencyjna pomagająca odstraszać niedźwiedzie i chronić zwierzęta przed niebezpiecznymi sytuacjami. Przy jej tworzeniu i sposobie działania będą wykorzystane bogate doświadczenia Tatrzańskiego Parku Narodowego w tym obszarze.
GDOŚ wdroży program ochrony niedźwiedzia brunatnego.
Rząd zapewni wsparcie dla gmin borykających się z tym problemem – np. zakup zabezpieczeń dla miejsc gromadzenia odpadów.
W najbliższym czasie zostanie złożony projekt poselskiej poprawki do ustawy o ochronie zwierząt. Zmiana przepisów pozwoli używać broni gładkolufowej z niepenetrującą gumową amunicją do skutecznego odstraszania niedźwiedzi. Tego rodzaju amunicja jest bolesna, płoszy niedźwiedzie, ale nie powoduje u nich trwałych obrażeń.
Od momentu wejścia w życie nowych przepisów do czasu uruchomienia projektu ochrony niedźwiedzia brunatnego, działania dotyczące odstraszania będą wspierać także Lasy Państwowe.
Projekt ochrony niedźwiedzia brunatnego
Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska planuje realizację projektu ochrony niedźwiedzia brunatnego. Jego realizacja rozpocznie się wiosną 2026 r.
Działania prewencyjne obejmą:
- utworzenie specjalnej grupy, której zadaniem będzie reagowanie w przypadkach wystąpienia sytuacji konfliktowych z udziałem niedźwiedzi,
- ograniczenie czynników wabiących na terenach zabudowanych – zabezpieczenie miejsc gromadzenia odpadów,
- edukację mieszkańców,
- poprawieniu bazy żerowej w naturalnych siedliskach występowania niedźwiedzi.
Działania w ramach projektu przyczynią się do zmniejszenia liczby szkód powodowanych przez niedźwiedzie w mieniu, zwiększą bezpieczeństwo ludności i ułatwią ochronę gatunku poprzez zwiększenie akceptacji społecznej.
Dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krośnie Marian Pigan, podjął decyzję o powołaniu specjalnego zespołu zadaniowego, którego celem będzie wypracowanie rozwiązań i dobrych praktyk leśnych służących ograniczeniu tego zjawiska.
Pierwsze spotkanie robocze w tej sprawie odbyło się 9 lipca br. Przedstawiciele nadleśnictw z obszarów górskich RDLP w Krośnie omówili aktualną sytuację i znane im zdarzenia konfliktowe z udziałem dużych drapieżników. Zainicjowano również proces organizacyjny powołania zespołu, w skład którego wejdą osoby posiadające niezbędną wiedzę praktyczną i doświadczenie w zakresie biologii, ekologii oraz zachowania niedźwiedzi, a także bardzo dobrą znajomość lokalnych uwarunkowań terenowych. Do współpracy zostaną zaproszeni również przedstawiciele środowisk naukowych oraz reprezentanci strony społecznej.
Zespół będzie pracował nad metodami poprawy skuteczności i bezpieczeństwa działań ograniczających konflikty na linii człowiek – duże drapieżniki. Zajmie się również przygotowaniem propozycji modyfikacji gospodarki leśnej na obszarach bytowania niedźwiedzi i opracowaniem sposobów pozwalających na zatrzymanie niedźwiedzi w środowisku leśnym, np. poprzez zwiększenie dostępności naturalnej bazy pokarmowej, w tym zakładanie dzikich sadów, poletek żerowych lub stref spokoju. Zadaniem zespołu będzie również wsparcie działań analitycznych i prewencyjnych w skali regionalnej, w tym działania na rzecz budowania świadomości dot. biologii i ekologii niedźwiedzi, a także zachowań w obliczu sytuacji kryzysowych.
W zamierzeniach dotyczących pracy zespołu planowane jest również nawiązanie współpracy z GDOŚ, RDOŚ, lokalnymi samorządami, służbą weterynaryjną, partnerami zagranicznymi, w szczególności ze słowackimi leśnikami oraz przedstawicielami parków narodowych. Wymiana doświadczeń pomiędzy podmiotami, którym bliska jest ta tematyka pozwoli nam na zaproponowanie rozwiązań mogących na pewien okres zmniejszyć skalę problemu, mając świadomość potrzeby wdrożenia szeregu zmian legislacyjnych w powyższej sprawie.
Z uwagi na skalę zjawiska oraz rosnącą liczbę konfliktów na linii człowiek – niedźwiedź, powołanie zespołu traktowane jest jako działanie priorytetowe w ramach Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krośnie.
