Jeśli nie możesz przyjść do lekarza, odwołaj wizytę

Fot. pixabay/CC0

Z danych Podkarpackiego Narodowego Funduszu Zdrowia wynika, że w 2024 roku na umówione wizyty i zabiegi w Polsce nie przyszło ponad 30 tys. osób. NFZ monitoruje wszystkie listy osób oczekujących, ale w przypadku części z nich mamy wgląd w dużo więcej danych. Dzięki temu, możemy dowiedzieć się np. ilu pacjentów przychodzi na umówioną wizytę czy zabieg, ilu rezygnuje a ilu informuje wcześniej, że wizyta nie jest już potrzebna.

Najwięcej, bo 9,3 tys. przypadków nieodwołanych wizyt dotyczy poradni chirurgii urazowo-ortopedycznej, 6,7 tys. z fizjoterapii ambulatoryjnej, a ponad 3 tys. poradni kardiologicznych.

– Nieodwołana wizyta to stracony termin dla innego pacjenta. Dlaczego? Gdyby nieobecność została zgłoszona z wyprzedzeniem, inny pacjent mógłby wcześniej skorzystać z pomocy lekarskiej. Takie zmiany terminów są powszechne, ale mają sens gdy poinformujemy palcówkę odpowiednio wcześniej. Najgorsza sytuacja jest wtedy, gdy rezygnujemy i nie dajemy znać o tym rejestracji. Na umówioną wizytę czeka lekarza, który bezproduktywnie siedzi w gabinecie czekając aż przyjdziemy. Nie może przyjąć kolejnego pacjenta, gdyż nie poinformowaliśmy o rezygnacji z wizyty. Nasze postępowanie ma zatem istotny wpływ na zdrowie innych. Dlatego bądźmy odpowiedzialni i jeśli wiemy, że nie pojawimy się w poradni czy szpitalu, odwołajmy wizytę, dzięki temu termin nie przepadnie i zostanie wykorzystany przez inną osobę z listy oczekujących – dodaje Rafał Śliż.

Narodowy Fundusz Zdrowia od wielu lat bierze udział w kampanii edukacyjnej „Odwołuję, nie blokuję”. Akcja zwraca uwagę na problem niestawiania się pacjentów na umówionych wizytach lekarskich, bez wcześniejszego odwołania.

Porównując dane NFZ dotyczące nieodwołanych wizyt z ostatnich lat, widać że liczba nieodwołanych wizyt systematycznie zmniejszyła się w Polsce. Nie jest to tak duża skala jak chcielibyśmy, ale edukacja pacjentów, a także przygotowanie placówek medycznych do usprawnienia kontaktu z klientem w celu odwołania wizyty, pozwoli zwiększyć skuteczność zagospodarowania niewykorzystanych terminów – dodaje rzecznik.

Narodowy Fundusz Zdrowia od listopada 2019 r. wysyła do pacjentów SMS z przypomnieniem o zbliżającym się terminie wizyty u specjalisty. Przypomnienie dotyczy 40 wybranych świadczeń. Pacjent oprócz informacji o dacie badania czy wizyty, ma też podany numer telefonu, pod który może zadzwonić aby odwołać wizytę. Miesięcznie NFZ wysyła w całym kraju około 800 tys. wiadomości SMS z przypomnieniem o terminie wizyty.

Jak wyglądają podkarpackie dane?

Przeanalizowaliśmy najpopularniejsze poradnie i zabiegi. Dane z 2024 roku są następujące:

przepadło 9 372 wizyt u ortopedy

przepadło 6 711 zabiegów w gabinecie fizjoterapii

Czas oczekiwania na fizjoterapię jest dużym problemem w naszym województwie. W ostatnim miesiącu czekało na rozpoczęcie zabiegów 93 tys. osób. Kolejka zmalałaby o ponad 7%, gdyby nie ilość nieodwołanych zabiegów.

przepadło 3 095 wizyt u kardiologa

W ubiegłym roku było 3 342 zawałów serca u mieszkańców Podkarpacia. Część z nich mogłaby być zdiagnozowana wcześniej, gdyby tyle wizyt nie przepadło.

przepadło 2 346 badań rezonansem magnetycznym

przepadło 1 904 wizyt u endokrynologa

przepadło 1 831 badań tomografem komputerowym

przepadło 1 521 badań gastroskopii

przepadło 1 181 badań kolonoskopii

Oprócz lekarza czekała pielęgniarka i często czekał anestezjolog, gdyż znieczulenie jest bezpłatne w ramach ubezpieczenia.

przepadło 987 wizyt u onkologa

Wizyty u tego specjalisty są niezmiernie istotne. Bardzo często czas gra tutaj kluczową rolę. Zarówno gdy mowa o diagnostyce, jak i wtedy gdy w grę wchodzi niepewność pacjentów. W ostatnim miesiącu czekało na wizytę 1 775 osób. Kolejka zmalałaby o ponad 56%, gdyby nie ilość nieodwołanych zabiegów.

przepadło 375 operacji zaćmy

przepadło 285 zabiegów wymiany stawu kolanowego

przepadło 269 zabiegów wymiany stawu biodrowego

przepadło 34 zabiegów fizjoterapii w domu pacjenta

Zabiegi w domu pacjenta są możliwe np. gdy nie może się on poruszać i musi przebywać stale w domu. Gdzie się udało 34 pacjentów, do których przyjechał fizjoterapeuta i zastał drzwi zamknięte?

Można, czy nie można się dodzwonić do poradni?

Często pojawiają się głosy, że nie można się dodzwonić do poradni żeby wizytę odwołać.

Z pewnością, są takie placówki gdzie kontakt jest szybszy i takie, gdzie w jednej chwili dzwoni kilka osób. Jednak w skali całego Podkarpacia i 30-tu analizowanych świadczeń, aż 51 tys. osobom udało się skontaktować z rejestracją i wizytę czy zabieg odwołać. 30 tys. osób nie odwołało wizyty.

Warto przypomnieć konferencję Rzecznika Praw Pacjenta z ubiegłego roku i jedne z głównych jej elementów: „Z punktu widzenia pacjentów, terminowe odwołanie wizyty to akt odpowiedzialności i troski o innych oczekujących. Pozwala to uniknąć sytuacji, w której miejsce w kolejce zostaje niewykorzystane, a inni pacjenci muszą dłużej czekać na potrzebną pomoc. Apelujemy do pacjentów i placówek medycznych o wspólne działanie na rzecz poprawy funkcjonowania systemu – to dzięki Waszym małym krokom można znacząco przyspieszyć dostęp do leczenia dla tych, którzy również bardzo tego potrzebują. Pamiętajmy – dzisiaj ktoś skorzysta z mojej, odwołanej odpowiednio wcześnie wizyty, jutro ja dostanę się szybciej do lekarza korzystając ze zwolnionego terminu!”.

„Odwołuję, nie blokuję” może zadziałać, ale pod warunkiem że sami się o to postaramy.

Dodatek lokalny (w razie potrzeby mogę przygotować dla innych miast)

Dane dotyczące tylko Rzeszowa:

przepadło 1 790 wizyt u ortopedy

przepadło 1 007 wizyt u kardiologa

przepadło 785 badań rezonansem magnetycznym

przepadło 779 zabiegów w gabinecie fizjoterapii

przepadło 768 badań tomografem komputerowym

przepadło 735 wizyt u endokrynologa

przepadło 261 badań gastroskopii

przepadło 255 badań kolonoskopii

przepadło 203 operacji zaćmy

przepadło 154 wizyt u onkologa

przepadło 42 zabiegów wymiany stawu kolanowego

przepadło 25 zabiegów wymiany stawu biodrowego

przepadły 4 zabiegi fizjoterapii w domu pacjenta

Dane dotyczące tylko Stalowej Woli:

przepadło 641 zabiegów w gabinecie fizjoterapii

przepadło 502 wizyt u ortopedy

przepadło 255 wizyt u kardiologa

przepadło 241 badań rezonansem magnetycznym

przepadło 104 wizyt u endokrynologa

przepadło 78 operacji zaćmy

przepadło 77 badań tomografem komputerowym

przepadło 33 badań gastroskopii

przepadło 17 badań kolonoskopii

przepadło 6 zabiegów wymiany stawu kolanowego

przepadło 6 zabiegów wymiany stawu biodrowego

przepadły 2 wizyty u onkologa

Dane dotyczące tylko Przemyśla:

przepadło 1 202 wizyt u ortopedy

przepadło 406 zabiegów w gabinecie fizjoterapii

przepadło 299 wizyt u kardiologa

przepadło 266 badań tomografem komputerowym

przepadło 228 badań rezonansem magnetycznym

przepadło 172 wizyt u endokrynologa

przepadło 126 badań kolonoskopii

przepadło 116 badań gastroskopii

przepadło 45 zabiegów wymiany stawu biodrowego

przepadło 30 zabiegów wymiany stawu kolanowego

przepadło 14 wizyt u onkologa

przepadło 5 operacji zaćmy

przepadł 1 zabieg fizjoterapii w domu pacjenta

Dane dotyczące tylko Krosna:

przepadło 343 zabiegów w gabinecie fizjoterapii

przepadło 203 wizyt u ortopedy

przepadło 146 badań gastroskopii

przepadło 112 badań rezonansem magnetycznym

przepadło 97 wizyt u kardiologa

przepadło 39 wizyt u endokrynologa

przepadło 38 badań kolonoskopii

przepadło 24 operacji zaćmy

przepadło 22 badań tomografem komputerowym

przepadły 2 zabiegi fizjoterapii w domu pacjenta