Kto może zostać wykluczony z przetargów?
Przygotowanie dobrej oferty i zebranie dokumentów to nie wszystko. Znacznie ważniejsza jest odpowiedź na pytanie, czy firma w ogóle ma prawo ubiegać się o zamówienie publiczne.
Dla wielu przedsiębiorstw zdobycie zamówienia publicznego oznacza nie tylko sukces wizerunkowy, ale przede wszystkim zyskanie „pewnego” kontrahenta w postaci na przykład państwowego czy samorzadowego urzędu. Na taki sukces trzeba jednak zapracować i to jeszcze przed złożeniem swojej oferty. Może się bowiem okazać, że nasza firma zostanie z jakiś przyczyn wykluczona z ubiegania się o zamówienie.
Wyliczenie wykluczonych
Problematykę przetargów publicznych reguluje prawo zamówień publicznych z dnia 29 stycznia 2004 roku, które szczegółowo omawia tryb postępowań i wymogi stawiane tak zamawiającym jak i wykonawcom.
––Ustawa w artykule 24 wylicza też przesłanki nakazujące wykluczenie z przetargu podmiotów spełniających określone kryteria – mówi Helena Fic radca z Kancelarii Radców Prawnych Fic Midloch Syryca – Katalog i charakter przesłanek wskazują, że ustawodawca chciał wyłączyć z postępowania o udzielenie zamówienia wykonawców, którzy wcześniej nie wywiązali się z podjętych zobowiązań lub weszli w poważny konflikt z prawem.
W przetargu publicznym nie mogą brać udziału wykonawcy, którzy przez niewykonanie lub nienależyte wykonanie zamówienia wyrządzili szkodę lub zostali zobowiązani do zapłaty kary umownej, a wartość szkody lub kary umownej wyniosła nie mniej niż 5% wartości zamówienia i została stwierdzona orzeczeniem sądu. Przy czym trzeba zaznaczyć, że chodzi tu o orzeczenie, które uprawomocniło się w okresie 3 lat przed wszczęciem postępowania.
Niezapłacone rachunki
Ubieganie się o zamówienie publiczne nie ma sensu w przypadku wykonawców, w stosunku do których otwarto likwidację lub ogłoszono upadłość (chyba, że dojdzie tu do podpisania szczególnego układu). W podobnej, niekorzystnej sytuacji są podmioty, które zalegają z uiszczeniem podatków, opłat lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, chyba, że mają na tę okoliczność odpowiednie zwolnienie. Z postępowania wykluczeni zostaną także wykonawcy z którymi dany zamawiający rozwiązał albo wypowiedział czy odstąpił od umowy w sprawie zamówienia publicznego z powodu okoliczności za które wykonawca ponosi odpowiedzialność. Trzeba jednak podkreślić, że sytuacja ta dotyczy tylko przypadków w których rozwiązanie, wypowiedzenie czy odstąpienie od umowy nastąpiło w okresie 3 lat przed wszczęciem postępowania, a wartość niezrealizowanego zamówienia wyniosła co najmniej 5% wartości umowy.
Nie dla skazanych
Z ubiegania się o zdobycie zamówienia powinny zrezygnować też osoby fizyczne, które prawomocnie skazano za przestępstwa (głównie gospodarcze) w tym np. przestępstwo skarbowe czy przestępstwo popełnione w związku z postępowaniem o udzielenie zamówienia. W przypadku spółek jawnych, partnerskich, komandytowych, komandytowo-akcyjnych oraz osób prawnych sytuacja jest analogiczna. Jeśli wspólnik, partner lub komplementariusz spółki bądź członek zarządu dopuścili się któregoś z wymienionych w ustawie przestępstw, automatycznie wyklucza się udział takiego podmiotu w postępowaniu o udzielenie zamówienia. Osoby, które starają się o uzyskanie zamówienia publicznego powinny pamiętać, że podstawą do wykluczenia ich z postępowania są także mniej spektakularne powody. Zaliczyć można do nich np. brak wpłaconego w terminie wadium czy złożenie nieprawdziwych informacji mających wpływ (lub mogących mieć) wpływ na wynik prowadzonego postępowania. Trzeba zaznaczyć też, że zamawiający odrzuci też ofertę podmiotu który nie wykazał, że spełnia warunki udziału w postępowaniu.