Przewodnicząca Komisji Europejskiej wygłosi orędzie. Czego można się spodziewać? Opinia Sylwii K. Mazur
Już w najbliższą środę (16 września) Ursula von der Leyen wygłosi Orędzie o stanie Unii Europejskiej. Będzie to pierwsze orędzie przewodniczącej Komisji Europejskiej, która swoją kadencję rozpoczęła w grudniu 2019 r. W historycznym momencie, w którym UE mierzy się ze skutkami (częściowo jeszcze nieznanymi) kryzysu wywołanego pandemią, Europejczycy z pewnością będą oczekiwać klarownych deklaracji co do przyszłych działań Unii.
Fot. Pixabay/CC0
Orędzie o stanie Unii Europejskiej jest wygłaszane przez przewodniczącego Komisji Europejskiej raz do roku, we wrześniu. W wystąpieniu widocznie zarysowują się dwie części. Pierwsza dotyczy podsumowania dotychczasowych działań Komisji Europejskiej. W drugiej omawia się plan zmagań z najpilniejszymi wyzwaniami oraz prezentuje długoterminową strategię dotyczącą kształtowania przyszłości Unii Europejskiej.
Środowe wystąpienie z pewnością zostanie zdominowane przez tematy związane z trwającą pandemią koronawirusa. Choć w momencie jej wybuchu państwa członkowskie skupiły się na rozwiązaniach w skali kraju, to Komisja Europejska szybko zaczęła „nadrabiać” te zaległości, opracowując rozwiązania wspólnotowe. W momencie, w którym przewodniczący Komisji Europejskiej podsumowuje sto pierwszych dni swojej kadencji, przewodnicząca von der Leyen musiała zmierzyć się nieznanym zagrożeniem. W wymiarze wewnętrznym należało wypracować w duchu solidarności rozwiązania, które będą akceptowalne dla 27 państw członkowskich; w zewnętrznym - zmierzyć z działaniami m.in. Chińskiej Republiki Ludowej i Federacji Rosyjskiej, które zamierzały wykorzystać Covid-19 do umacniania swojej pozycji na arenie międzynarodowej.
W części dotyczącej przyszłości, Ursula von der Leyen z pewnością odniesie się do priorytetów obecnej Komisji na czas trwania jej kadencji (2019-2024). Wśród nich znajdują się: aspirowanie do miana pierwszego neutralnego klimatycznie kontynentu (Europejski Zielony Ład); strategia cyfrowa mająca zapewnić Europejczykom dostęp do najnowszych technologii; tworzenie bardziej atrakcyjnego środowiska inwestycyjnego, które będzie sprzyjać gospodarce służącej ludziom; umacnianie pozycji UE na świecie; ochrona praworządności, sprawiedliwości i praw podstawowych oraz wzmocnienie impulsu demokratycznego w Europie. Szczególna uwaga zostanie poświęcona Europejskiemu Zielonemu Ładowi oraz strategii cyfrowej, które mają kluczowe znaczenie dla ożywienia post-pandemicznej gospodarki.
Orędzie wygłaszane jest podczas sesji plenarnej Parlamentu Europejskiego, dzięki czemu umacnia przejrzysty i bardziej demokratyczny wymiar Unii. Po wygłoszonym przemówieniu rozpoczyna się debata, podczas której bezpośrednio wybrani przez obywateli europosłowie zadają pytania dotyczące działań podjętych oraz planowanych, dając wyraz troskom swojego elektoratu. Dialog z Parlamentem oraz Radą rozpoczyna pracę nad programem działań na kolejny rok.
Na koniec warto zaznaczyć, iż orędzia mają walor historyczny, gdyż są bardzo mocno osadzone w bieżącym kontekście. W 2015 r. Jean-Claude Juncker nawoływał do podjęcia zdecydowanych kroków w celu zniwelowania skutków kryzysu migracyjno-uchodźczego. Mówił także o przyszłości strefy euro oraz polityki zagranicznej UE. Rok później mocno wybrzmiała potrzeba inwestowania w młodych Europejczyków oraz podnoszenia innowacyjności. Orędzie wygłoszone w 2017 r. miało optymistyczny wydźwięk. Stwierdzając, że wiatr znów wieje w żagle Europy, należy skupić się na działaniach dążących do tworzenia bardziej zjednoczonej, silniejszej i demokratycznej Unii. W swoim ostatnim orędziu wygłoszonym w 2018 r. (przewodniczący Komisji Europejskiej nie wygłasza orędzia w ostatnim roku swojej kadencji) Jean-Claude Juncker podkreślał, że Unia musi wzmacniać swoją pozycję na arenie międzynarodowej.
Trzy miesiące po zaproponowaniu przez Komisję Europejską wieloletnich ram finansowych oraz instrumentu odbudowy gospodarki po pandemii „Next Generation EU”, przewodnicząca Ursula von der Leyen zaprezentuje swoją wizję Europy. Wstrząsy ostatnich miesięcy (zdrowotny, ekonomiczny i społeczny) dobitnie podkreślają, że tylko współpraca w duchu solidarności pozwoli Unii Europejskiej, a tym samym państwom członkowskim, na wyjście z kryzysu obronną ręką.
Orędzie rozpocznie się o godz. 9:00 i będzie transmitowane na żywo na facebook’owym profilu PIE ED-Rzeszów.
Sylwia K. Mazur – specjalistka ds. informacji europejskiej w Punkcie Informacji Europejskiej Europe Direct – Rzeszów działającym przy Wyższej Szkole Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie.