Jerzy Zelnik w spektaklu „Prorok. Historia o Prymasie niezłomnym”. Premiera w teatrze Siemaszkowej

Opublikowano: 2020-09-10 08:35:53, przez: admin, w kategorii: Kultura

PODKARPACKIE.

Jerzy Zelnik. Fot. materiały prasowe filmu Chopin. Pragnienie Miłości

Związek Rodowy Dzieduszyckich herbu Sas przygotował niezwykły projekt, którym chce uczcić naszego wielkiego Rodaka i Kapłana Księdza Prymasa Stefana Wyszyńskiego. Powstał on z myślą o zaprezentowaniu go publiczności w roku beatyfikacji Prymasa Tysiąclecia. Mianem „Proroka” określiła Prymasa Wyszyńskiego w swoich tajnych dokumentach komunistyczna Służba Bezpieczeństwa, zapewne nie wiedząc, co czyni, bo któż wówczas mógł przypuszczać, że ów biskup znajdujący się wówczas w dużym osamotnieniu, naprzeciw bezwzględnej maszyny terroru, stanie się Bożym narzędziem jej rozpadu.

Akcja sztuki rozgrywa się w mrocznych latach 50. XX w. ale nie brak w niej współczesnych odniesień́. Autorzy sięgnęli po nowoczesną, multimedialną formułę,̨ zaskakując widza zwrotami akcji. Fabuła opiera się̨ na autentycznych wydarzeniach i życiorysach, z których upleciona jest wciągająca narracja tego wyjątkowego przedstawienia. Wymowa dzieła skłania do głębokiej refleksji nad walką Dobra ze Złem.

W kilku miastach naszego regionu odbędą się premierowe pokazy przedstawienia „Prorok. Historia o Prymasie niezłomnym”. Jeden ze spektakli odbędzie się w poniedziałek 14 września o godz. 19.00 w Teatrze im. W. Siemaszkowej w Rzeszowie. Bezpłatne wejściówki na to wydarzenie można uzyskać wysyłając e-mail na adres: prorok@dzieduszyccy.pl

Skąd pomysł przedstawienia? Zamiarem jest zestawienie i zderzenie ze sobą̨ dwóch „kolosów” - stojącego na czele polskiego Kościoła Prymasa Wyszyńskiego z komunistycznym aparatem zniewolenia i terroru. Twórcy chcą opisać́ postać́ Prymasa z perspektywy wroga, który przez długie lata bezskutecznie szukał argumentu, by go skompromitować i usunąć z życia publicznego i świadomości narodu. Autorzy chcieli pokazać Prymasa jako kogoś, kto na stronach brewiarza miał zapisaną swoją osobistą listę prześladowców z Bolesławem Bierutem na czele, ale nie po to, by piętnować,́ lecz modlić́ się̨ w ich intencji.

Scenariusz opiera się̨ na indywidualnych historiach donosicieli, którzy przez 35 lat inwigilowali Wyszyńskiego, ukazując z jednej strony determinację władzy, a z drugiej jej bezsilność́ wobec niezłomności i siły Kardynała, którą czerpał z wiary oraz miłości do człowieka i ojczyzny. Kanwą scenariusza są sprawozdania, dokumenty i indywidualne historie Tajnych Współpracowników SB, którzy przez lata inwigilowali Stefana Wyszyńskiego: najpierw jako kapłana, biskupa, a później Prymasa Polski. Z jednej strony chciano ukazać́ wyjątkową determinację władzy w szukaniu sposobności do skompromitowania osoby Kardynała Wyszyńskiego, a z drugiej jej ogromną bezsilność́ wobec Jego niezłomności i siły, wynikającej z bezkompromisowego zawierzenia Bogu losów własnych, Kościoła i Ojczyzny. Te napięcia i konflikty wynikające z tak różnych postaw będą̨ tkanką dramaturgiczną, z której wyłoni się̨ historia tych zmagań́: opresyjny aparat totalitarnego systemu kontra nietuzinkowa moc ducha, wynikająca z głębokiego przeżywania Bożych Tajemnic w kontekście codziennych zmagań z komunistyczną rzeczywistością. Rzeczywiste osoby, często z najbliższego otoczenia Wyszyńskiego, które z różnych powodów „złamały się”, by na Niego donosić lub dezintegrować środowisko kościelne, będą pokazane z kolei niejako z perspektywy Prymasa: nie potępiać ich, lecz spojrzeć na nie jako ofiary systemu. Te postaci będą w dramacie posiadały anonimowość specyficzną dla działań SB, jednocześnie na potrzeby spektaklu stworzono ich tożsamość inspirowaną faktami.

Pokazom spektaklu będzie towarzyszyć wystawa pt. Prymas Stefan Wyszyński. Historia życia. W jej skład wchodzą unikatowe fotografie pochodzące ze zbiorów Instytutu Prymasa Wyszyńskiego, Narodowego Archiwum Cyfrowego i Janusza Rosikonia. Jednym z wątków wystawy jest splecenie się losów rodziny Dzieduszyckich i księdza Prymasa. Wystawę będzie można oglądać w instytucjach kultury Podkarpacia, w których będzie pokazywany spektakl oraz w Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich i w Muzeum Dzieduszyckich w Zarzeczu.

Izabela Fac

W przedstawieniu występują:

Jerzy Zelnik

Dorota Bzdyla

Tomasz Drabek