Program Polska Wschodnia realizowany z wyprzedzeniem

Minimalny plan wydatkowania środków dla Programu Polska Wschodnia na koniec 2018 roku - 276 mln euro - został już w całości zrealizowany. W połowie roku certyfikacja wyniosła aż 294 mln euro, co stanowi 107% realizacji rocznej zasady n+3.

Unijna zasada n+3 ma mobilizować państwa członkowskie i beneficjentów. Służy ona sprawnemu rozliczaniu projektów, tak by unijne środki jak najszybciej zaczynały „pracować” w krajowej gospodarce. Zgodnie z tą zasadą, każdy program, począwszy od trzeciego roku realizacji (stąd n+3), musi co roku otrzymać od Komisji Europejskiej potwierdzenie prawidłowości wydatkowania określonej części środków. Komisja Europejska sprawdza ich wysokość, zgodność z przeznaczeniem (cele) i sposób wydatkowania – to tzw. certyfikacja. Jeśli program nie otrzyma takiej akceptacji lub przedstawi za mało wydatków, może stracić część budżetu (Komisja Europejska odejmie z alokacji jej nierozliczoną w terminie część).

- Zrealizowany z półrocznym wyprzedzeniem plan w wydatkowaniu środków na ten rok to duży i kolejny już sukces w realizacji Programu Polska Wschodnia. Jest to niewątpliwie zasługa sprawnie działającego systemu realizacji Programu - dobrej pracy całego zespołu zaangażowanych osób w instytucjach pośredniczących: Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości i Centrum Unijnych Projektów Transportowych oraz w naszym ministerstwie. Największe podziękowania chciałbym jednak złożyć beneficjentom, a w szczególności polskim przedsiębiorcom. To dzięki ich aktywności i staranności w realizacji projektów, mogliśmy nie tylko na czas rozliczyć się z Komisją Europejską ale co ważniejsze - zasilić Polskę Wschodnią wartymi miliony inwestycjami rozwojowymi. - mówi Adam Hamryszczak, wiceminister inwestycji i rozwoju.

Równie dobrze Program Polska Wschodnia radzi sobie z wyzwaniem jakim są tzw. ramy wykonania. To cele finansowe i rzeczowe, jakie program musi osiągnąć w połowie realizacji, czyli właśnie na koniec 2018 r. Wykonanie ram pozwala zachować w budżecie programu 6% wartości każdej osi priorytetowej z wyjątkiem Pomocy Technicznej. W Programie Polska Wschodnia jest to w sumie 120 mln euro.

- Ramy wykonania to dodatkowy, oprócz zasady n+3, unijny mechanizm motywacyjny. Jest on niezbędny, by zagwarantować sprawną ale i efektywną realizację programu. Dla nas oznacza on wyzwanie, aby nie stracić ani jednego euro z budżetu programu. – wyjaśnił wiceminister. Trzymamy dobre tempo realizacji Programu. Na dziś ryzyko utraty środków praktycznie nie istnieje, a stawka jest wysoka, bo 120 mln euro to odpowiednik mniej więcej całego budżetu, jaki mamy w Programie Polska Wschodnia dla MŚP na wdrożenie wyników prac B+R. – dodał wiceszef resortu inwestycji i rozwoju.

Dla wskaźników rzeczowych ram wykonania (wg zawartych umów: wsparci przedsiębiorcy, nowe/ przebudowane/ zmodernizowane drogi, przebudowane/ zmodernizowane linie kolejowe) cele na 2018 r. już zostały osiągnięte. Wskaźnik finansowy (poziom certyfikowanych wydatków) dla osi II - Nowoczesna Infrastruktura Transportowa – już osiągnął 140% celu (228,2 mln euro), a w pozostałych osiach wynosi odpowiednio: dla osi I Przedsiębiorcza Polska Wschodnia – 75% (87,1 mln euro) i dla osi III – Ponadregionalna Infrastruktura Kolejowa – 64% (26,9 mln euro). Realizacja projektów postępuje i znaczna część wydatków będzie rozliczana w II połowie roku, dlatego osiągnięcie tegorocznych celów finansowych, a tym samym Ram wykonania, nie jest zagrożone.

Pierwsze efekty

Dotychczas w Programie Polska Wschodnia rozdysponowano 6 mld zł - to blisko 70% dostępnego budżetu. Z etapu intensywnej kontraktacji Program wchodzi w etap realizacji. Efekty pierwszych, podpisywanych kilka lat temu umów o dofinansowanie już są widoczne.

Przykłady zrealizowanych projektów:

1. Przebudowa skrzyżowania DK 19 (al. Solidarności i al. Gen. Wł. Sikorskiego) i DW 809 (ul. Gen. Ducha) w Lublinie - wyprowadzenie ruchu w kierunku węzła Lublin Czechów (S12/S17/S19) – Miasto Lublin

Wartość ogółem: 70 mln zł, dofinansowanie UE: 58,9 mln zł

2. Prace na liniach kolejowych nr 68, 565 na odcinku Lublin - Stalowa Wola Rozwadów wraz z elektryfikacją.

Wartość projektu: 451,4 mln zł, w tym dofinansowanie UE EFRR: 311,9 mln zł; czas realizacji inwestycji: 2017 - 2020 r.

Na odcinku Lublin – Lublin Zemborzyce przebudowano już jeden tor. W listopadzie 2017 r. zakończono pierwszy etap prac na stacji Stalowa Wola Rozwadów. Przygotowane zostały cztery nowe tory. Wykonawca zamontował siedem rozjazdów, które zapewnią sprawną obsługę pociągów.

Silnik elektryczny do zastosowań specjalnych – produkt będący wdrożeniem wyników prac B+R

Beneficjent: Synergy Technologies Sp. z o.o., Krosno, woj. podkarpackie

Wartość projektu: 1,8 mln zł, w tym dofinansowanie UE: 1,03 mln zł

Silnik elektryczny (typu BLDC - BrushLess Direct-Current motor) do zastosowań w sektorach lotniczym i morskim oraz automatyce i robotyce. Wyróżniają go nowe rozwiązania konstrukcyjne, które umożliwiają dostosowanie silnika do zamówień specjalnych. Dotychczas na rynku dostępny był niewielki wybór takich silników i opierały się one na zupełnie innej konstrukcji podzespołów.