Prognoza gospodarcza dla Unii Europejskiej - zima2015

Fot. Parlament Europejski

Według prognoz w ciągu tego roku poziom działalności gospodarczej w Unii i w strefie euro powoli zacznie się podnosić, a w 2016 r. jeszcze przyspieszy. Wzrost gospodarczy w bieżącym roku ma według szacunków wzrosnąć do 1,7 proc. w całej Unii i do 1,3 proc. w strefie euro. Roczna stopa wzrostu gospodarczego w 2016 r. powinna wynieść odpowiednio 2,1 proc. i 1,9 proc. dzięki zwiększonemu popytowi krajowemu i zagranicznemu, niezwykle akomodacyjnej polityce pieniężnej i zasadniczo neutralnemu kursowi polityki budżetowej.

Przewidywania są również korzystne dla Polski – wzrost gospodarczy ma przekroczyć 3 proc., bezrobocie spadnie poniżej 9 proc., zaś przeciętny wzrost cen wyhamuje do zera.

Perspektywy wzrostu w Europie są nadal ograniczone przez słabe otoczenie inwestycyjne i wysokie bezrobocie. Jednak szereg istotnych wydarzeń zachodzących od jesieni poprawił perspektywy krótkoterminowe. Ceny ropy naftowej spadały szybciej niż dotychczas, euro wyraźnie osłabło, EBC ogłosił luzowanie ilościowe, a Komisja Europejska przedstawiła plan inwestycyjny dla Europy. Wszystkie te czynniki będą wywierać pozytywny wpływ na wzrost gospodarczy.

Valdis Dombrovskis, wiceprzewodniczący ds. euro i dialogu społecznego, powiedział: - Europa znajduje się obecnie w kluczowym momencie. Istnieją odpowiednie warunki gospodarcze dla zrównoważonego wzrostu i tworzenia miejsc pracy. Po trudnych wyborach politycznych, jakie rządy podjęły w wyniku kryzysu, efekty reform stają się widoczne. Musimy zwiększyć tempo reform w celu wzmocnienia ożywienia gospodarczego i upewnić się, że przekłada się to na pieniądze w portfelach obywateli. Komisja realizuje swoje zobowiązania poczynione na trzech głównych frontach: inwestycji, reform strukturalnych i odpowiedzialności budżetowej. Wdrożenie tych zobowiązań spoczywa teraz na państwach członkowskich. I tam właśnie nasze wyniki będą oceniane.

Pierre Moscovici, komisarz ds. gospodarczych i finansowych, podatków i ceł, powiedział: Prognoza gospodarcza dla Europy wygląda dziś nieco lepiej niż wtedy, gdy prezentowaliśmy ostatnie przewidywania. Spadek cen ropy naftowej i tańsze euro stanowią pozytywny impuls dla unijnej gospodarki. Tymczasem, plan inwestycyjny dla Europy i ostatnie ważne decyzje EBC przyczynią się do stworzenia bardziej sprzyjających warunków dla reform i inteligentnej polityki fiskalnej. Jednak należy jeszcze włożyć dużo wysiłku, aby zapewnić miejsca pracy, tak trudno dostępne dla milionów Europejczyków.

Według prognoz wszystkie państwa członkowskie będą w tym roku miały pozytywny wskaźnik wzrostu gospodarczego, a ożywienie w ostatnich kwartałach jest coraz bardziej powszechne, to rozbieżności w wynikach gospodarczych wewnątrz Unii mogą się utrzymywać.

Jest to po części spowodowane tym, że postępy w delewarowaniu pomiędzy bankami, sektorami publicznym i prywatnym są nadal zróżnicowane w poszczególnych państwach członkowskich. Wielkość pozytywnego wpływu niskich cen ropy naftowej będzie również różnić się w zależności od koszyka energetycznego danego kraju. Akomodacyjna polityka pieniężna może mieć silniejszy pozytywny wpływ w krajach, w których warunki finansowania są niekorzystne. Wsparcie eksportu wynikające z osłabienia euro będzie uzależnione od krajowego kierunku handlu i modeli specjalizacji.

Podsumowując, w 2015 r. przewiduje się, że stopa wzrostu gospodarczego w poszczególnych państwach członkowskich pozostanie bardzo zróżnicowana, wynosząc od 0,2 proc. (dla Chorwacji) do 3,5 proc. (dla Irlandii).

Dalszy spadek inflacji przed odbiciem w 2016 r.

Trend niskiej inflacji utrzymuje się. W większości państw członkowskich odnotowano w grudniu ujemne stopy inflacji ze względu na gwałtowny spadek cen energii. W 2015 r. inflacja pozostanie na niskim poziomie, ponieważ niskie ceny towarów ograniczają jej wartość nominalną. Inflacja powinna wzrosnąć w połowie 2015 r. i w trakcie 2016 r., ponieważ działalność gospodarcza stopniowo się umacnia, płace rosną, a zastój gospodarczy jest ograniczony. Przewiduje się, że w Unii inflacja wyniesie 0,2 proc. w 2015 r. i 1,4 proc. w 2016 r. Prognozowana inflacja w strefie euro wyniesie -0,1 proc. w bieżącym roku, a następnie wzrośnie do 1,3 proc. w 2016 r.

Przyspieszenie tworzenia miejsc pracy przy powolnym spadku bezrobocia

Wzrost gospodarczy nabierze tempa, co przyczyni się do tworzenia większej ilości miejsc pracy w ujęciu netto, która to wartość odbiła się w ciągu ostatniego roku z niskiego poziomu. Sytuacja na rynkach pracy powinna ulec poprawie pod koniec okresu objętego prognozą. Jednak oczekuje się, że wzrost gospodarczy nie będzie wystarczający, aby dostrzec wyraźną poprawę. W 2015 r. stopa bezrobocia może spaść nawet do 9,8 proc. w UE i 11,2 proc. w strefie euro. Przewiduje się, że w 2016 r. reformy rynku pracy podjęte w ostatnich latach nadal będą przynosić efekty, a stopy bezrobocia – nadal spadać.

Dalszy spadek deficytu publicznego

Deficyt publiczny jest nadal obniżany, ale kurs polityki budżetowej jest obecnie neutralny. Według prognoz wskaźnik deficytu do PKB ma spadać w ciągu najbliższych dwóch lat. Oczekuje się, że w Unii spadnie on do 2,6 proc. w bieżącym roku z poziomu 3,0 proc. w 2014 r. i do 2,2 proc. w 2016 r. W strefie euro powinien spaść do 2,2 proc. w 2015 r. i 1,9 proc. w 2016 r. Dla całej UE przewiduje się, że wskaźnik zadłużenia do PKB osiągnął szczyt w 2014 r. na poziomie 88,4 proc. W strefie euro wartość szczytowa powinna zostać osiągnięta w bieżącym roku na poziomie 94,4 proc., po czym obniży się.

Zwiększenie niepewności

Ogólnie rzecz biorąc, wzrosła niepewność co do obecnych perspektyw gospodarczych. Nasiliły się negatywne czynniki ryzyka, pojawiły się jednak nowe pozytywne czynniki. Jest to spowodowane napięciami geopolitycznymi, ponowną niestabilnością rynku finansowego w kontekście rozbieżnej polityki monetarnej w poszczególnych największych gospodarkach oraz niepełnym wdrożeniem reform strukturalnych. Długi okres bardzo niskich lub ujemnych stóp inflacji również mógłby mieć negatywne skutki dla perspektyw wzrostu gospodarczego. Z drugiej strony pewne pozytywne czynniki mogą prowadzić do silniejszego niż oczekiwano zwiększenia wzrostu gospodarczego w Unii i na świecie spowodowanego niskimi cenami energii.

Zobacz prognozę dla Polski (po angielsku)