Konferencja „Europa Karpat” 2025

Od piątku do niedzieli 28-30 marca 2025 r. w Przemyskiej Bibliotece Publicznej im. Ignacego Krasickiego (Przemyśl, ul. Grodzka 8) odbędzie się Konferencja „Europa Karpat”

Piątek, 28 marca 2025

17:45-18:25 Rada Programowa Europy Karpat - otwarte spotkanie

18:25 Otwarcie konferencji

18:30-20:00

Panel I

Ludzie Wolności Europy Karpat

Tematyka panelu obejmuje szerokie spektrum zagadnień związanych z walką o wolność, od historycznych wspomnień po współczesne wyzwania. Celem jest ukazanie roli, jaką mieszkańcy regionu Karpat odgrywali i nadal odgrywają w walce o wolność i demokrację. Dyskusje będą koncentrować się na doświadczeniach z różnych krajów, m.in. z Białorusi, Rosji, Gruzji i Rumunii, a paneliści podzielą się swoimi perspektywami oraz działaniami na rzecz praw człowieka i wolności obywatelskich.

moderator: Jacek Karnowski, redaktor naczelny wPolsce.pl, Tygodnik Sieci,

Paneliści:

1. Andrzej Dera, minister w Kancelarii Prezydenta RP, Polska

2. Gerwazy Longher, działacz społeczny narodowości polskiej, poseł do Izby Deputowanych, Rumunia

3. Pavol Mačala, Stowarzyszenie Naukowe Personalizm, Słowacja

4. Imre Molnar, historyk, socjolog, polonista, dyplomata, Węgry

5. Jarosław Narkiewicz działacz polskiej mniejszości narodowej na Litwie, poseł na Sejm, minister komunikacji w latach 2019–2020, Litwa

6. Emanuelis Zingeris, wiceprzewodniczący Komisji Spraw Europejskich, Seimas, Litwa

7. Leonardas Vilkas, działacz Ligi Wolności Litwy, Litwa

8. Aleksander Milinkiewicz, kanclerz Wolnego Uniwersytetu Białoruskiego, doradca Swietłany Cichanowskiej ds. europejskich

9. Paruyr Hayrikyan, Unia na Rzecz Samostanowienia Narodowego Armenii, Armenia

10. Wladimir Ponomarew, Instytut Bezpieczeństwa i Rozwoju Międzynarodowego

20:00 Wieczór filmowy

Partner wydarzenia: Przemyskie Towarzystwo Kulturalne

Słowo wstępne: Imre Molnar, Arkadiusz Adamczyk

Projekcja filmu: „Droga Krzyżowa Jánosa Eszterházyego” sobota, 29 marca 2025

Sobota, 29 marca 2025

Panel II

9:00-10:30

Przyszłość Unii Europejskiej. Gospodarka, finanse, bezpieczeństwo.

Jak walka o władzę nad Europą przebiega i co jest jej celem?

Moderator: Bogdan Rzońca, poseł, członek grupa Europejskich Konserwatystów i Reformatorów, Parlament Europejski, Polska

1. Richard Hörcsik, węgiersko-polska Grupa Przyjaźni Parlamentarnej w Zgromadzeniu Narodowym Węgier

2. Branko Grims, Poseł, członek grupa Europejska Partia Ludowa, Parlament Europejski, Słowenia

3. Fredis Beleris, Poseł, członek grupa Europejska Partia Ludowa, Parlament Europejski, Grecja

4. Antonio Tanger Corrêa, Poseł, członek Grupa Patrioci za Europą, Parlament Europejski, Portugalia

5. Alina Gorghiu, zastępca przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych, Rumunia

Panel III 10:45-12:15

Jutro Europy Środkowej

Od Porwanej Europy do Straży Przedniej wolności, równości oraz suwerenności w UE i Europie.

Węgry. Polska. Grupa Wyszehradzka, Europa Karpat, Trójmorze – w kontekście współczesnych wyzwań politycznych.

Jak po raz kolejny uczynić Europę Środkową skuteczną w realizacji własnych interesów?

GOŚĆ SPECJALNY: Balázs Orbán, minister, dyrektor polityczny Gabinetu Premiera, Węgry

Moderator: Maciej Szymanowski, współzałożyciel Forum Polsko-Czeskiego oraz Instytutu Wacława Felczaka, wykładowca akademicki

Paneliści:

1. Ryszard Terlecki, poseł na Sejm RP, b. wicemarszałek Sejmu, Polska

2. Zbigniew Rau, poseł na Sejm RP, minister Spraw Zagranicznych (2020-2023) Polska

3. Andrzej Adamczyk, poseł na Sejm, minister Infrastruktury (2015-2023), Polska

4. Ján Hudacký, b. minister gospodarki, Konsul Honorowy RP w Preszowie, Słowacja

5. Arkadiusz Mularczyk, Poseł, członek grupa Europejskich Konserwatystów i Reformatorów, Parlament Europejski, Polska

Panel IV

12:50-14:30

Budzenie się Europy

Odradzanie się ruchów narodowych w Austrii, Niemczech, Włoszech, Hiszpanii, Francji, Europie Środkowej.

Moderator: Zdzisław Krasnodębski, przewodniczący Fundacja Polska Wielki Projekt, Polska

Paneliści

1. Jan Maria Rokita, analityk, publicysta, b. minister Urzędu Rady Ministrów,Polska

2. Ján Figeľ, b. premier, b. komisarz UE ds. wolności religijnych, Słowacja

3. Verena Mutzatko, Akademia Dyplomatyczna FPO w Wiedniu, Austria

4. Marek Matraszek, Fundacja Dziedzictwa Rogera Scrutona (Wielka Brytania)

14:30-15:30 Przerwa

Panel V

15:30-17:00

Niemcy-Rosja-Europa Środkowa. Zrozumieć geopolitykę

Moderator: Zbigniew Rau, poseł na Sejm RP, minister Spraw Zagranicznych

(2020-2023) Polska

Paneliści:

1. Tom Tugendhat, poseł do Izby Gmin Wielka Brytania

2. Zdzisław Krasnodębski, przewodniczący Rady Programowej, Fundacja Polska

Wielki Projekt, Polska

3. Alexander Tomský, wydawca, analityk polityczny, publicysta, tłumacz i

wykładowca uniwersytecki

4. Ilya Ponomarev, przewodniczący Rady Kongresu Deputowanych Ludowych,

Rosja

5. Tomasz Grzegorz Grosse, profesor, Uniwersytet Warszawski, Polska

6. István Íjgyártó, ambasador Nadzwyczajny i Pełnomocny Węgier w Polsce

7. Jan Draus, historyk Polska

Panel VI

17:15-18:45

Ukraina w procesie transformacji i odbudowy

Moderator: Jerzy Kwieciński, ekspert Europy Karpat, Polska

Paneliści:

1. Mykhaylo Khariy, koordynator, Narodowe Forum „Transformacja Ukrainy”, Ukraina

2. Markijan Malski, dziekan Wydziału Stosunków Międzynarodowych, Lwowski Uniwersytet Państwowy im. Iwana Franki, Ukraina

3. Olena Kopanchuk, deputowana, Rada Najwyższa, Ukraina

4. Władysław Ortyl, marszałek, Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego, Polska

5. Oleksiy Halaka, Narodowe Forum „Transformacja Ukrainy”, Ukraina

6. Daniel Fried, Atlantic Council, były ambasador USA w Polsce

7. Jānis Bordāns, Prezes Zarządu Iustitia et Securitas, Łotwa

8. Yaroslav Romanchuk, Adwokat, Partner Zarządzający Eucon Grupa Prawnicza, Ukraina

9. Adam Pęzioł, wiceminister spraw wewnętrznych i administracji (1998–1999) i finansów (2007–2008)

Panel VII

19:00-20:30

Ludzie kultury w Karpatach – Srebrny Czworokąt. Megagaleria

Partner wydarzenia: Przemyskie Towarzystwo Kulturalne

1. Temat podejmowany w celu integracji artystów i ludzi kultury w regionie Karpat w ramach Międzynarodowego Triennale Malarstwa Regionu Karpaty „Srebrny Czworokąt”.

2. Nawiązanie do dyskusji na temat megagalerii wzdłuż Via Carpathi, która ukazywałaby turystom dziedzictwo narodowe tego regionu

Moderator: Andrzej Cieszyński, dyrektor Galerii Sztuki Współczesnej w Przemyślu, Polska

Paneliści:

1. Roman Yatsiv, malarz, historyk, prorektor Lwowskiej Narodowej Akademii Sztuk Pięknych, Ukraina

2. Piotr Bies, artysta, rzeźbiarz, Polska

3. Peter Káša, Uniwersytet Preszowski w Preszowie, Słowacja

21:00 Wieczór Filmowy –

Partner wydarzenia: Przemyskie Towarzystwo Kulturalne

Arkadiusz Gołębiewski, operator, reżyser, producent i scenarzysta filmowy.

- prezentacja Festiwalu Niepokorni Niezłomni Wyklęci.

Projekcja filmu:

Inka - Zachowałam się jak trzeba. Osią filmu są poszukiwania szczątków przez

prof. K. Szwagrzyka. Film, zgrabnie zrealizowany, lekko opowiedziana chociaż

trudna historia. Czas 30 min. Autorem i producentem jest A. Gołębiewski

niedziela, 30 marca 2025

Panel VIII 10.00-11.30

Przyszła polityka spójności i jej wpływ na samorządy karpackie

Partner wydarzenia: Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego

W nowej perspektywie finansowej Unii Europejskiej kluczową rolę odgrywają polityka spójności oraz polityka makroregionalna, które kształtują możliwości rozwoju samorządów. W ramach panelu eksperci oraz przedstawiciele administracji regionalnej będą omówić szanse i wyzwania, jakie niosą ze sobą aktualne mechanizmy wsparcia finansowego.

Nowa polityka spójności Unii Europejskiej na okres po 2027 roku ma na celu dalsze wspieranie zrównoważonego rozwoju regionów, wyrównywanie szans oraz wzmacnianie konkurencyjności obszarów mniej rozwiniętych. Jej kluczowymi elementami pozostają inwestycje w innowacje, transformację cyfrową, zieloną gospodarkę i wzmocnienie kapitału ludzkiego.

Jednak w nowej perspektywie finansowej pojawia się realne zagrożenie dla utrzymania dotychczasowego poziomu wsparcia – coraz częściej mówi się o możliwym ograniczeniu środków na politykę spójności na rzecz innych priorytetów UE, co może negatywnie wpłynąć na rozwój wielu regionów, w tym karpackich.

Dyskusja skupi się na roli współpracy transgranicznej oraz koordynacji działań na poziomie regionalnym, które są kluczowe dla wzmacniania potencjału Karpat jako dynamicznie rozwijającego się obszaru Europy. Uczestnicy panelu przeanalizują także perspektywy wdrażania projektów infrastrukturalnych, środowiskowych i społecznych, mających na celu zrównoważony rozwój regionu.

W kontekście polityki makroregionalnej omówione zostaną inicjatywy, które mogą wpłynąć na zwiększenie konkurencyjności regionu karpackiego, a także jego lepszą integrację w ramach europejskiej współpracy. Panel będzie okazją do wymiany doświadczeń i wskazania dobrych praktyk w zakresie wykorzystania środków UE na poziomie lokalnym.

Paneliści:

1. Władysław Ortyl, marszałek, Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego, Polska

2. Witold Kozłowski, wicemarszałek, Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, Polska

3. Milan Majerski, predseda Samorządowego Kraju Preszowskiego, Słowacja

4. Marek Bańkowski, wójt Gminy Bukowsko, Polska

Wydarzenia towarzyszące:

Wystawa prac Liudmyly Davidenko - laureatki Grand Prix Międzynarodowego Triennale Malarstwa Regionu Karpat Srebrny Czworokąt 2021

Laureaci głównych nagród Międzynarodowego Triennale Malarstwa Regionu Karpat

Srebrny Czworokąt 2024 - Przemyska Biblioteka Publiczna

Artyści bez granic, Artists without Borders, paper no limit, artyści z Litwy

Rièardas Garbaèiauskas, Vaidotas Janulis - Galeria Sztuki Współczesnej w Przemyślu, ul T. Kościuszki 3

Wernisaż: 28 marca, godzina 18.00