We franczyzie nie wolno sztywno ustalać cen
Franczyzodawca nie może narzucać swoim partnerom handlowym sztywnych i minimalnych cen towarów. Taką praktykę stosowała znana sieć restauracji.
Prezes UOKiK Małgorzata Krasnodębska-Tomkiel. Fot. UOKiK
Franczyzodawca może udzielać swojemu kontrahentowi instrukcji działania, know-how, jednak franczyzobiorcy działają na własny rachunek i ryzyko. Nie można narzucać im sztywnych lub minimalnych cen odsprzedaży produktów. Takie praktyki uznawane są za jedne z najcięższych naruszeń prawa konkurencji. \
W grudniu 2012 r. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów rozpoczął postępowanie, w którym analizował umowy spółki Sfinks Polska oraz zasady, na podstawie których działa zarządzana przez nią sieć restauracji Sphinx. Pod tą marką działa 91 placówek, z czego 46 to restauracje franczyzowe, prowadzone przez niezależnych przedsiębiorców. Jak się okazało, spółka zobowiązuje franczyzobiorców do stosowania sztywnych cen sprzedaży produktów w sieci restauracji Sphinx. Nie mogą oni również stosować akcji promocyjnych bez uprzedniej zgody Sfinks Polska. Porozumienie trwa nieprzerwanie od 2000 r. W tym czasie przedsiębiorcy nie mogli stosować innych cen niż ustalone ze spółką Sfinks Polska. Za złamanie zasad porozumienia groziły kary umowne, a nawet możliwość rozwiązania umowy.
- Skutki porozumienia są odczuwalne również przez konsumentów, którym ograniczono możliwość zakupu w restauracjach sieci Sphinx po cenach niższych niż odgórnie narzucone – informuje UOKiK.
Za udział w porozumieniu ograniczającym konkurencje grozi kara finansowa w maksymalnej wysokości do 10 proc. przychodu osiągniętego w roku poprzedzającym wydanie decyzji. Za zawarcie porozumienia ograniczającego konkurencję na spółkę Sfinks Polska została nałożona kara finansowa w wysokości 464 228,92 zł. Prezes Urzędu nakazała również zaprzestania stosowania niedozwolonej praktyki. Decyzja nie jest ostateczna, przysługuje od niej możliwość odwołania do sądu.
Decyzja UOKiK dotycząca ustalania cen w umowach franczyzowych jest jedną z niewielu wydanych dotychczas przez europejskie organy antymonopolowe. Nie oznacza ona zakwestionowania takiej formy współpracy pomiędzy przedsiębiorcami, , jednak zgodnie z prawem antymonopolowym podmioty gospodarcze prowadzące działalność na własny rachunek powinny mieć swobodę w samodzielnym kształtowaniu polityki cenowej. Dlatego też franczyzodawcy nie mogą ustalać stawek minimalnych i sztywnych, jakie mogą stosować ich partnerzy handlowi. Zgodne z prawem jest natomiast rekomendowanie określonych cen, pod warunkiem, że nie są one wiążące dla franczyzobiorcy. Dozwolone jest również ustalenie maksymalnych stawek, o ile sprzedawca może bez konsekwencji oferować konsumentom tańsze produkty lub usługi.
