Zmiany w janosikowym zagrażają podkarpackim samorządom – opinia posła Stanisława Ożoga
W tej chwili samorządy w województwie podkarpackim otrzymują około 290 mln zł z czterech różnych subwencji, w ramach system nazywanego powszechnie „janosikowym”.
Poseł Stanisław Ożóg. Fot. Adam Cyło
Z subwencji regionalnej 126 mln zł dostaje samorząd województwa. Subwencja równoważąca to ok. 86 mln zł przekazywane dla gmin i powiatów. Są jeszcze dwie kolejne subwencje czyli ogólna (dla gmin i powiatów) oraz ministra transportu tzw. drogowa (dla województw i powiatów). Nie są w tym roku jeszcze podzielone, ale na podstawie rozdziału w latach poprzednich, można je łącznie oszacować ok. 80 mln zł. To łącznie daje około 290 mln zł dla prawie wszystkich podkarpackich samorządów.
W województwie podkarpackim są bowiem tylko dwie gminy, które płacą do systemu wyrównawczego, bo mają dochód pow. 130 proc średniej. Są to Solina i Cisna. Natomiast Rzeszów (będący równocześnie gminą i powiatem grodzkim) płaci jako gmina, zaś dostaje z systemu dwa razy więcej jako powiat. Wynika to z tego, że każdy szczebel samorządu ma inne zadania i inne źródła ich finansowania.
Pozbawianie naszych samorządów tego systemu wsparcia, stawia pod znakiem zapytania nie tylko możliwość absorpcji funduszy unijnych, do czego potrzebne jest zgromadzenie udziału własnego, ale wręcz zagraża możliwości realizacji swoich własnych zadań.
Dla mnie nieporozumieniem jest formułowanie zarzutów, jakoby obecna ustawa ie uwzględniała np. funkcji wynikających ze stołeczności Warszawy. To nieprawdziwy zarzut. Brałem udział w opracowaniu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (JST) w 2003 jako członek komisji komisji wspólnej rządu i samorządu terytorialnego. I pamiętam doskonale, że te sprawy były uwzględnianie.
Dziś jestem przeciwnikiem manipulowania w systemie wyrównawczym. Oczywiście jest konieczne opracowanie nowej ustawy o dochodach JST, gdyż ta która obowiązuje od 10 lat przepisy powstała w innych realiach społecznych, gospodarczych i politycznych. Bez zmiany ustawy, samorządy sprowadzone zostaną do roli instytucji zarządzającej długiem oraz kryzysem.
Według ekspertów PKO BP W latach od 2008, co roku rząd przekazywał w formie zadań zleconych bez zabezpieczenia należnych środków – co gwarantuje konstytucja – zadania z którymi nieradziła sobie administracja państwowa. Braki w finansowaniu tych zadań to 12 mld rocznie.
Stanisław Ożóg, poseł na sejm, wcześniej starosta rzeszowski w latach 1999-2005, a w latach 90. burmistrz Sokołowa Małopolskiego.
