Odsłonięcie tablic pamiątkowych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w Urzejowicach
W ramach obchodów 106. rocznicy odzyskania niepodległości 10 listopada 2024 r. przy Pomniku Żołnierza Polski Niepodległej - Hallerczyka w Urzejowicach ( na dobudowanej w 2024 r. Ścianie Pamięci) zostaną odsłonięte dwie tablice upamiętniające Żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. W wydarzeniu weźmie udział dr hab. Dariusz Iwaneczko, dyrektor Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie.
Fot. Muzeum w Przeworsku Zespół Pałacowo - Parkowy
W centrum Urzejowic stoi pomnik Żołnierza Polski Niepodległej w mundurze „Hallerczyka”, na którym widnieje tablica z 40. nazwiskami osób - żołnierzy walczących w I wojnie światowej. To tutejsi mieszkańcy, którzy swoje życie oddali za Wolną Odrodzoną Polskę.
Nowo odsłonięte tablice upamiętnią kpr. Stanisława Bożka oraz żołnierzy 2. Korpusu Polskiego, uczestników walk we Włoszech w latach 1944-1945 pod dowództwem gen. Władysława Andersa i zostały sfinansowane przez Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie.
Stanisław Bożek - urodzony 8 stycznia 1916 r. w Urzejowicach, syn Wawrzyńca i Anny z d. Kolasa. Służbę wojskową rozpoczął 4 listopada 1937 r. w 10. Pułku Strzelców Konnych w Łańcucie. W dniu 31 stycznia 1938 r. w stopniu szeregowego, został skierowany do szkoły podoficerskiej przy dyonie ppanc. do Rzeszowa ze szwadronu c.k.m. Po ukończeniu szkoły podoficerskiej armatek przeciwpancernych powrócił w dniu 18 lipca 1938 r. i został przydzielony do szwadronu rozpoznawczego. Następnie służył we Francji, w 1. Pułku Kawalerii Motorowej, tam awansował do stopnia kaprala. W 1941 r. został wcielony do 10. Pułku Strzelców Konnych w Wielkiej Brytanii. Wielokrotnie ranny, następnie odbywał służbę wojskową we Francji, Belgii, Holandii i Niemczech w składzie 1. Dywizji Pancernej 10. Pułku Strzelców Konnych.
Wydarzenie świadczące o jego odwadze na polu walki, 30 września 1944 r. w rejonie Opstal czołg został trafiony pociskiem pancernym zabijając kierowcę Augustyna Chodzidło i zmuszając pozostałą załogę do jego opuszczenia. Kpr. Bożek jako strzelec przedni (drugi kierowca), pod dalszym ostrzałem czołgu dociera do niego, wyjmuje zabitego kierowcę, powraca do czołgu i wyprowadza go w bezpieczne miejsce. Dwukrotnie ranny. Zmarł 15 marca 1962 r. Został pochowany razem z żona Karoliną na cmentarzu Sandgate.
Odznaczenia: Jako żołnierz 1. Dywizji Pancernej odznaczony za kampanię we Francji, Belgii, Holandii i Niemczech 1944–1945 – Krzyżem Walecznych. Uchwałą Prezydium Krajowej Rady Narodowej z dnia 17 grudnia 1946 r. odznaczony za bohaterskie czyny i dzielne zachowanie się w walce z niemieckim najeźdźcą, oraz za gorliwą pracę i sumienne wypełnianie obowiązków służbowych – brązowym krzyżem zasługi, 15 stycznia 1946 r. – odznaczony – Star 1939–1945, 14 maja 1946 r. – odznaczony Medalem Obrony (ang. Defence Medal), 27 lutego 1946 r. odznaczony Medalem Wojska po raz pierwszy, 10 kwietnia 1946 r. odznaczony Medalem Wojska po raz drugi, 3 stycznia 1949 r. – Medal Wojenny 1939–1945, 21 września 1954 r. – Defence Medal.
Na tablicach widnieją napisy:
***
W hołdzie kpr. STANISŁAWOWI BOŻKOWI
ur. 11 stycznia 1916 r. w Urzejowicach, zmarłemu 15 marca 1962 r. w Australii
Żołnierzowi 10 Pułku Strzelców Konnych, obrońcy Ojczyzny z 1939 r., uczestnikowi walk we Francji, Belgii, Holandii i Niemczech w latach 1944-1945 w szeregach 1. Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka, dwukrotnie rannemu na polu bitwy, odznaczonemu Krzyżem Walecznych i medalami Brytyjskimi
Mieszkańcy Urzejowic, Samorząd Gminy Przeworsk i Instytut Pamięci Narodowej Oddział
w Rzeszowie
***
W hołdzie Rodakom z Urzejowic żołnierzy 2. Korpusu Polskiego, uczestników walk we Włoszech w latach 1944-1945 pod dowództwem
gen. Władysława Andersa
SIERŻ. MATEUSZ DZIEDZIC UR. 23.08.1900 R.
ANDRZEJ KISZKA UR. 26.11.1905 R.
PLUT. JAN KISZKA UR. 1.05.1912 R.
SIERŻ. STANISŁAW MIKUŁA UR. 17.08.1910 R.
SIERŻ. ANTONI NOSEK UR. 5.06.1904 R.
SIERŻ. STANISŁAW RYMARZ UR. 31.10.1907 R.
PLUT. JÓZEF SZCZEPAŃSKI UR. 6.02.1900 R.
Mieszkańcy Urzejowic, Samorząd Gminy Przeworsk i Instytut Pamięci Narodowej Oddział
w Rzeszowie
Program obchodów:
10 listopada 2024 r. – w Urzejowicach w Kościele pw. Św. Mikołaja Biskupa:
-
10:00 – Patriotyczny montaż słowno-muzyczny w wykonaniu uczniów ze Szkoty Podstawowej w Urzejowicach
-
10:30 – Msza święta w kościele pw. św. Mikołaja Biskupa, w intencji Ojczyzny z udziałem Orkiestry Dętej Gminy Przeworsk
-
Odsłonięcie Tablic Pamiątkowych Żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie: poświęconych kpr. Stanisławowi Bożkowi oraz żołnierzom II Korpusu Polskiego pod dowództwem gen. Władysława Andersa
-
Apel Pamięci z udziałem Wojskowej Asysty Honorowej
-
Złożenie kwiatów
-
Wystawa fotograficzna „Ku Niepodległej” Mieszkańcy Urzejowic w perspektywie historycznej odradzającej się Ojczyzny, przygotowana przez Stowarzyszenie „Urzejowice”. Wystawę można oglądać od 10 do 24 listopada 2024 r. w Domu Ludowym w Urzejowicach
11 listopada 2024 r. – w Nowosielcach w kościele pw. Św. Marii Magdaleny:
-
11:00 – Msza św. w intencji Ojczyzny z udziałem Chóru „Veritas”
-
Odśpiewanie Hymnu Polski
-
Złożenie kwiatów przy Dębie Pamięci mjr. Karola Opitza
-
IX Przegląd Pieśni Patriotycznych – prezentacje wykonawców