Centrum Obserwacyjne Polskiej Agencji Kosmicznej w Bezmiechowej oficjalnie otwarte
POWIAT LESKI. GMINA OLSZANICA. Obserwatorium znajduje się na terenie Akademickiego Ośrodka Szybowcowego Politechniki Rzeszowskiej.
Fot. polsa.gov.pl
Otwarte Centrum to obserwatorium astronomiczne, przeznaczone do prowadzenia obserwacji przestrzeni kosmicznej, sztucznych satelitów krążących na orbicie wokół Ziemi, a także wsparcia procesów dydaktycznych i szkoleniowych. Ośrodek będzie pełnił zadania operacyjne oraz służył do testów instrumentów do obserwacji przestrzeni kosmicznej, a także do szkolenia studentów uczelni z zakresu bezpieczeństwa kosmicznego.
Obserwatorium powstało dzięki porozumieniu zawartemu pomiędzy POLSA a Politechniką Rzeszowską w 2022 r. Budowa została sfinansowana z dotacji celowej Ministerstwa Rozwoju i Technologii.
- Centrum Obserwacyjne w Bezmiechowej to kolejny krok w rozwoju polskiego sektora kosmicznego i umacnianiu naszej roli w międzynarodowych działaniach na rzecz bezpieczeństwa w przestrzeni kosmicznej. Dzięki współpracy z Politechniką Rzeszowską i wsparciu Ministerstwa Rozwoju i Technologii, tworzymy unikalne miejsce, które umożliwi prowadzenie obserwacji i testów, a dodatkowo stanie się ośrodkiem szkoleniowym dla przyszłych kosmicznych kadr - powiedział prof. Grzegorz Wrochna, prezes POLSA.
Projekt obserwatorium obejmuje cztery odrębne stanowiska obserwacyjne pod teleskopy robotyczne. I etap budowy realizowany w latach 2023-2024 przewiduje montaż czterech urządzeń optycznych, w tym dwóch stacji sytemu do triangulacji optycznej Optical Fence oraz szeroko i wąskokątnej stacji optycznej, wchodzących w skład Zautomatyzowanego Systemu Optycznej obserwacji i Śledzenia obiektów w Przestrzeni Kosmicznej ASOPEK (SSA_PL).
System Optical Fence (firmy Cillium Engineering) służy m.in. do wyznaczania pozycji satelitów na orbitach. W ramach projektu uzyskano zdolność do obserwacji satelitów na orbitach LEO/HLEO, w tym do jednoczesnej obserwacji wielu obiektów wcześniej niekatalogowanych. Dane uzyskiwane są na podstawie jednoczesnej obserwacji z kilku lokalizacji. Zautomatyzowany System Optycznej obserwacji i Śledzenia obiektów w Przestrzeni Kosmicznej ASOPEK (SSA_PL) to unikatowy system obserwacyjny do wykrywania kosmicznych śmieci i niezarejestrowanych satelitów poruszających się na niskich orbitach okołoziemskich, opracowany przez Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych we współpracy z Wojskową Akademią Techniczną oraz firmą Creotech Instruments.
Kolejne etapy rozbudowy obserwatorium obejmowały będą pozyskanie i montaż instrumentów optycznych do różnych zastosowań oraz osłony w postaci planowanej kopuły typu clamshell pozwalającej na posadowienie w niej nawet kilku niezależnych instrumentów optycznych.
- Politechnika Rzeszowska jest jedną z wiodących uczelni w kraju, jeśli chodzi o potencjał naukowy w zakresie lotnictwa i kosmonautyki. Na naszej uczelni są prowadzone zaawansowane badania zarówno w obszarze technologii kosmicznych, jak i technik satelitarnych. Centrum Obserwacyjne Polskiej Agencji Kosmicznej w Bezmiechowej z pewnością przyczyni się do dalszego ich rozwoju, a także do kształcenia kadr dla sektora kosmicznego w Polsce w szczególności w dziedzinie bezpieczeństwa kosmicznego. Uczelnia wspiera lokalne inicjatywy, takie jak regionalne konsorcjum ESA BIC i projekt SATSDIFACTION, oraz inicjatywy studenckie, np. kół naukowych, które kształtują przyszłych inżynierów kosmicznych. Bezmiechowa już jest znanym ośrodkiem szybowcowym w całym kraju, a współpraca z Polską Agencją Kosmiczną spowoduje jeszcze większe nim zainteresowanie - powiedział prof. Piotr Koszelnik, rektor Politechniki Rzeszowskiej.
