Trwa konkurs Drzewo Roku 2024

Tegoroczna edycja konkursu Drzewo Roku Klubu Gaja zgromadziła blisko 40 zgłoszeń ulubionych przez społeczności lokalne drzew z całej Polski. Obecnie zakończyliśmy pierwszy etap konkursu, w którym Jury spośród otrzymanych zgłoszeń wybrało 16. finalistów. W konkursie nie szukamy drzew najstarszych, najwyższych, najgrubszych, najpiękniejszych ani najrzadszych. Szukamy drzewa najbardziej kochanego, drzewa z opowieścią, drzewa, które pobudza wyobraźnię i jednoczy ludzi. Kolejny etap konkursu odbędzie się już w czerwcu, kiedy to podczas internetowego plebiscytu wyłonimy Drzewo Roku 2024. Zwycięzca będzie reprezentował nasz kraj w konkursie europejskim w 2025 roku.

Wśród finalistów 14. edycji konkursu Drzewo Roku Klubu Gaja mamy kandydatury zgłoszone zarówno przez szkoły, przedszkola, samorządy, organizacje, jak i osoby indywidulane, w tym także bardzo młode. Zgłoszone drzewa to wiekowe, piękne okazy, będące świadkami historii i centrum życia społecznego. Drzewa z legendą, drzewa uratowane przed wycinką, drzewa symbole marzeń o „mieście ogrodzie”, które dają odpoczynek i nakłaniają do refleksji. Drzewa będące ważną częścią życia rodzinnego, z którymi łączy nas niezwykła osobista więź.  

- Tradycyjnie otrzymaliśmy zgłoszenia od społeczności lokalnych, które doceniają znaczenie przyrody dla mieszkańców, nie tylko ekologiczne, ale i kulturowe. To jest bardzo ważna funkcja naszego konkursu. Uzmysławiać jak ważne są drzewa dla tradycji i historii miejsca. Drzewa są symbolicznymi budowniczymi mostów pomiędzy ludźmi i środowiskiem naturalnym. Dostrzeżenie drzew nie tylko jako producentów tlenu zmienia zwykle nasze ludzkie widzenie otaczającego nas świata. Pojawia się zachwyt, wdzięczność i szacunek. Dziękuję wszystkim zgłaszającym drzewa do tegorocznej edycji konkursu – powiedział Jacek Bożek, prezes Klubu Gaja.

Prof. Zbigniew Wilczek, biolog z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach i członek jury konkursu Drzewo Roku dodaje: – Konkurs Drzewo Roku, dzięki kilkunastoletniej tradycji staje się coraz bardziej popularny w Polsce. W tym roku po raz pierwszy do konkursu zostały zgłoszone drzewa, które zostały wybrane w ramach lokalnych konkursów organizowanych na terenie miast i gmin. Zdecydowana większość drzew zgłoszonych do konkursu jest chroniona w formie pomnika przyrody. Tak więc konkurs Drzewo Roku promuje tą formę ochrony przyrody, dzięki której uratowano sporo drzew planowanych do usunięcia w trakcie realizacji różnorodnych inwestycji budowlanych.

Wśród finalistów są dwa drzewa z województwa podkarpackiego:

Dąb Franio w Krośnie (woj. podkarpackie) – dąb szypułkowy (Quercus robur L), wiek ok. 110 lat, wys. 25 m, obwód 410 cm, pomnik przyrody. Zgłoszona przez Krzysztofa Wolańskiego.

Dąb Franio jest jedynym pomnikiem przyrody w dzielnicy Krosna Krościenko Niżne. Jego wielkie walory estetyczne tj. smukły pień, niezwykle rozłożysta i foremna korona stwarzająca dla obserwatora znajdującego się pod nią wrażenie wielkiego parasola. Historia Frania jako drzewa i historia Frania jako małego chłopca, przeplatają się tu i uzupełniają, zmuszając osoby przychodzące podziwiać jego dostojną formę, czy też odpoczywające w cieniu jego rozłożystych konarów, do refleksji i zadumy nad kruchością życia, a zarazem siłą przyrody. Franio, a właściwie Franciszek Moskal, jako 10-letnie dziecko posadził to drzewo przy swoim rodzinnym domu, a w roku 1920, mając zaledwie 17 lat, jako żołnierz poległ w obronie ojczyzny w wojnie polsko–rosyjskiej. Dąb Franio górując nad okolicą, jest strażnikiem historii człowieka, który dał mu życie, jednocześnie będąc niejako symbolicznym przedłużeniem krótkiego życia tego młodego bohatera.

Dąb Dworski w Skrzyszowie (gm. Ostrów, woj. podkarpackie) – dąb szypułkowy (Quercus robur L), wiek 390 lat, wys. 30 m, obwód 560 cm, pomnik przyrody. Zgłoszony przez Tadeusza Lecha.

Dąb Dworski rosnący w Skrzyszowie w woj. podkarpackim swoją nazwę zawdzięcza XVI wiecznemu dworowi obronnemu, który został wybudowany prawdopodobnie w 1570 roku przez starostę brzeskiego i sandomierskiego Hieronima Mieleckiego. Majestatycznie króluje nad dworem i otaczającym go ogrodem. Prawdopodobnie został posadzony w XVII wieku, gdy właścicielami dworu była rodzina Kunickich. Drzewo w swej historii było świadkiem wielu wydarzeń z życia mieszkańców. W czasie grabieży w 1917 roku dwór mieszkalny został zburzony, ostał się tylko dwór obronny, a otaczający go park wycięty. Oszczędzony został tylko dąb ze względu na pokrętne konary, które nie nadawały się do przeróbki. W czasach współczesnych dąb także nie był oszczędzany przez los. W latach 2005 i 2016 dwa ogromne konary dębu z niewiadomych przyczyn odłamały się. Mimo tego jest podziwiany przez odwiedzających gości sąsiadującego hotelu i restauracji „Rajski Ogród”.

Który z kandydatów zdobędzie tytuł Drzewa Roku 2024 dowiemy się już w czerwcu, podczas internetowego głosowania na stronie drzeworoku.pl.