Zasada działania tanich linii lotniczych

Fot. Adam Cyło

Jednym z prelegentów konferencji „Aktualne problemy prawa lotniczego”, którą w dniach 11-12-kwietnia zorganizowało na Uniwersytecie Rzeszowskim stowarzyszenie ELSA był ppor pil. Paweł Morgaś z 42 Bazy Lotnictwa Szkolnego w Radomiu, absolwent Wyższej Szkoły Ofecerskiej Sil Powietrznych w Dęblinie. Omówił zagadnienie działania tanich linii lotniczych

- Tanie linie to wynik wzrostu konkurencji na rynku – ocenia podporucznik Paweł Morgaś. - Zauważono, że każdy mógłby latać, ale nie każdego stać na bilet.

Tanie linie jako pierwsze pojawiły się w Stanach Zjednoczonych, gdy rynek przewozów pasażerskich jest bardzo rozwinięty. Jedna z tych linii Southwest – straciła latach siedemdziesiątych w katastrofie jeden z trzech samolotów. Szefostwo firmy postanowiło zmienić model biznesowy – okazało się, że dwa pozostałe samoloty mogą latać tyle co trzy. W USA jest jeszcze osiem innych takich linii.

W Europie pionierem był powstały w 1984 roku irlandzki Ryanair. Po dokonanej w 1987 roku liberalizacji rynku lotniczego zaczęły powstać kolejni przewoźnicy stosujący niskokosztowy model biznesowy. Obecnie najwięksi z nich to Air Berlin, Germanwings, easyjet, Ryanair Wizz Air, Nowegian.

W Polsce też były próby wdrożenia takiego modelu – przykłady to Air Polonia, Central Wings, Directfly – wszystkie już nie istnieją.

Linie tanie, bo oszczędzają

Ppor. Paweł Morgaś scharakteryzował model biznesowy tanich linii lotniczych, zakładający oszczędności na prawie każdym elemencie prowadzenia biznesu. To przede wszystkim dążenie do przewożenie maksymalnej liczby pasażerów, maksymalne wykorzystanie dobowe samolotu – tak, by jak najwięcej był w powietrzu. Do tego jeszcze ściśnięcie foteli, brak kuchni pokładowej – to wszystko daje oszczędności do 16 proc.

Kolejnym czynnikiem jest standaryzacja floty. „Low costy” używają maksymalnie dwóch typów samolotów, co pozwala oszczędzenie na obsłudze technicznej i częściach zamiennych o 10 proc. w stosunku do tradycyjnych przewoźników. i

Tanie linie płacą też niższe pensje, rozliczają się tylko za wylatany czas nie ponoszą kosztów zakwaterowania swoich załóg, zatrudniają mało administracji co daje oszczędności 3 proc.

Niskokosztowi przewoźnicy preferują krótkie i szybkie trasy, nie oferują przesiadek na jednym bilecie oraz ograniczają czas między lądowaniem a startem (turn arround) - kolejne 3 proc. Wykorzystują mniejsze lotniska (np. Rzeszów-Jasionka) , na których są niższe koszty obsługi, a bardzo często pozyskują różne dotacje od regionów – dalsze 3 proc. oszczędności. Outsourcing usług – do 2 proc. oszczędności. Obniżenie komfortu pasażerów, płatne posiłki na pokładzie, loteria, sprzedaż kosmetyków, bez rękawów, brak numerowanych miejsc, dopłaty za pierwszeństwo za wejście na pokład, płatny bagaż, - oszczędności 6 proc. Obsługa klienta on-line, bez pośredników, droższe bilety kupowane w ostatniej chwili - do 6 proc. Odprawa na lotnisku dodatkowo płatna 3 proc. oszczędności

- Oszczędności tanich linii do 54 proc. a średnio 40- 45 proc. – podsumowywał Paweł Morgaś.

Prognoza na przyszłość

Zdaniem ppor Morgasia, tanie linie miały, maja i będą mieć poważny wpływ na cały rynek lotniczy. Przede wszystkim lot przestał być dobrem luksusowym, co raz więcej ludzi może sobie pozwolić na podróż. Poprawiła się konkurencyjność rynku. W 2011 roku 42 proc. podróżnych leciał Wizz Air lub Ryanair. W skali Europy było to - 40 proc. podróżnych. Wg stowarzyszenia ELFFA w 2020 roku tanie linii mogą mieć 60 proc. rynku.

***

Organizatorem konferencji "Aktualne problemy prawa lotniczego” było Europejskie Stowarzyszenie Studentów Prawa ELSA. Jednym z patronów medialnych byl portal gospodarkaPodkarpacka.pl

ac