Podkarpackie pomoże odbudować obserwatorium na górze Pop Iwan („Biały Słoń”)

Fot. Wikimedia/commons

Obserwatorium Astronomiczno-Meteorologiczne im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, potocznie nazywane „Białym Słoniem”, położone jest w centrum Huculszczyzny, obecnie w stanie ruiny. Znajduje się na szczycie Pop Iwan 2022 m n.p.m. w paśmie Czarnohory w Beskidach Wschodnich na Ukrainie. Ruiny, z których rozciąga się rozległy widok, stanowią lokalną atrakcję turystyczną.

Prace polegające na odbudowie obserwatorium już trwają. Dotychczas udało się zabezpieczyć ściany konstrukcyjne poprzez przeprowadzenie prac betonowych i wyeliminowanie wilgoci powodującej niszczenie obiektu. Potrzeby jednak w dalszym ciągu są ogromne.

I właśnie pomocy podkarpackiego samorządu w dalszych pracach rekonstrukcyjnych poświęcone było niedawne spotkanie online władz Podkarpacia ze swoim ukraińskim odpowiednikiem.

-Od 2015 r. uczestniczymy we wspólnych spotkaniach poświęconych odbudowie obiektu, a w 2016 roku przekazaliśmy darowizny na rzecz obserwatorium, jak: agregat prądotwórczy, dwie kuchenki turystyczne, sześć butli gazowych, piece grzewcze i akumulatorowe - mówił Piotr Pilch, wicemarszałek podkarpacki. I jak dodał - Mamy też plany na przyszłość. Podtrzymujemy dalszą chęć wsparcia odbudowy obserwatorium astronomicznego poprzez bezpośrednią współpracę, ale także poprzez projekty realizowane w ramach Programu Polskiej Pomocy Rozwojowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP.

Jak czytamy w Wikipedii, obserwatorium „Biały Słoń” w momencie oddania do użytku było najnowocześniejszym tego typu obiektem w Polsce i jednym z dwóch najnowocześniejszych wysokogórskich obserwatoriów w Europie, obok obserwatorium na Pic du Midi w Pirenejach.

Kamień węgielny pod budowę obserwatorium położono latem 1936, a budynek uroczyście otwarto już 29 lipca 1938 r. Budowa kosztowała ogromną sumę 1 mln polskich złotych. Projektantami obiektu byli Kazimierz Marczewski i Jan Pohoski z Biura Planu Regionalnego Podhala i Beskidu Zachodniego oraz Huculszczyzny.

Z kolei Pop Iwan to trzeci co do wysokości (po Howerli i Brebeneskule) szczyt na południowo-wschodnim krańcu pasma Czarnohory - 2022 m n.p.m.. Od sąsiedniego Stogu, leżącego już w Górach Czywczyńskich oddzielony jest Przełęczą Szybeńską.