„Łukasiewicz” czyli Podkarpackie Centrum Nauki już w budowie

Podkarpackie Centrum Nauki powstaje tuż obok Centrum Wystawienniczo-Konferencyjnego G2A Arena w Tajęcinie pod Rzeszowem, na pograniczu z Jasionką, po drugiej strony lotniska. Będzie ono innowacyjną, największą w regionie placówką edukacyjną, która oferować będzie pozaszkolną przestrzeń do odnajdywania pasji, odkrywania talentów i zdobywania wiedzy.

- Jednoznacznie należy powiedzieć, że tu, w tym miejscu będzie rodziła się innowacja, innowacja dla Podkarpacia będzie miała tu początek. Tu dzieci, młodzież, uczniowie studenci będą się edukować, a ta edukacja będzie się później przekładała na nowości, na patenty, na innowacyjne myślenie – powiedział podczas uroczystości marszałek Ortyl – To jest inwestycja w przyszłość, z dziedziny tych, dzięki którym osiągane są dalekosiężne cele, z dziedziny tych, dzięki którym dane regiony budują swoje przewagi i przyszłość. Bo do tego potrzebne są przygotowane umysły, szerokie horyzonty, a te na pewno będą tu kształtowane. 

W swoim wystąpieniu marszałek Władysław Ortyl przypomniał, jak rodziła się idea  stworzenia centrum oraz to, jak wielu ludzi włożyło swój wkład, aby pomysł i projekt centrum mogły powstać. Składał za to podziękowania.  

Jesteśmy przed nową perspektywą finansową Unii Europejskiej i naszym zadaniem jest przygotować dobre wnioski, które uzyskają wsparcie. Ten projekt cieszy się wielką popularnością i na pewno zostanie zauważony także w Europie. Cieszę się, że na Podkarpaciu powstaje takie twórcze miejsce. Jeśli połączymy świat nauki, samorządowców, polityków, jeśli włączymy w to dobry system edukacyjny to na nowo odnajdziemy tu takich ludzi jak wybitny wynalazca, twórca przemysłu naftowego  Ignacy Łukasiewicz czy twórca sukcesów w gazownictwie Marian Wieleżyński – mówił europoseł Bogdan Rzońca gratulując inwestycji.       

Jest ona efektem realizacji projektu własnego samorządu Województwa Podkarpackiego zatytułowanego „Utworzenie podkarpackiego centrum nauki”, który realizowany jest przez Wojewódzki Dom Kultury w Rzeszowie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na lata 2014-2020. Całkowita wartość projektu to ponad 90 mln zł, w tym ok. 72 mln stanowią środki Unii Europejskiej, pozostała część finansowana jest z budżetu Województwa Podkarpackiego. Z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego - RPO WP 2014-2020,  kwota 72 187 692,94 zł, z budżetu Województwa Podkarpackiego kwota 16 389 384,30 zł.

Wybudowanie nowoczesnego budynku, w którym znajdzie się centrum dla młodych pasjonatów nauki pochłonie prawie 50 mln złotych. Pozostała część środków zostanie przeznaczona głównie na specjalistyczne wyposażenie centrum. Będzie się na nie składać ponad 200 interaktywnych eksponatów oraz kompletne wyposażenie dla 3 laboratoriów edukacyjnych i 2 pracowni warsztatowych. Budynek centrum, którego owalny kształt wpisuje się w nowoczesne otoczenie, inspirowany jest kształtami sterowca, helisy DNA i orbity. O pomyśle na kształt budowali mówił podczas uroczystości prof. Marcin Furtak, twórca projektu architektonicznego.   

Tym głównym celem, ideą która przyświecała mi w tworzeniu tej przestrzeni była myśl, że architektura powinna dziś pełnić rolę cywilizacyjną. Budynek sam w sobie powinien być elementem przestrzeni, magnesem który przyciąga. Chciałem, aby forma odnosiła się do tego z czego Podkarpacie słynie, do - między innymi związków regionu z lotnictwem. Zagłębia lotniczego, które tu istnieje nie mogło zabraknąć w bryle budynku – nawiązania do sterowca, poduszkowca, rakiety kosmicznej, balonu, do orbity. Z kolei w przestrzeni wewnętrznej poszukiwałem odniesień do formy podstawowej, do komórki, z której się wszystko wywodzi  -  zaznaczał prof. Marcin Furtak mówiąc o swoim projekcie.

W środku PCN powstaną cztery kondygnacje, w tym jedna  podziemna. Łączna powierzchnia budynku to ponad 6,5 tys. m.kw. Około 3 tysiące m.kw. zajmie  przestrzeń wystawiennicza, na której rozlokowane będą interaktywne wystawy. Tematyka przygotowywanych prezentacji powiązana będzie z inteligentnymi specjalizacjami regionu (Lotnictwo i Kosmonautyka, Jakość życia, Motoryzacja, Informacja i Telekomunikacja). W ofercie proponowanej przez centrum znajdą również odzwierciedlenie wyróżniki charakterystyczne dla  województwa.

PCN będzie miejscem w nowoczesny sposób stawiającym na popularyzowanie nauki. Nie tylko udostępniane tu będą ekspozycje obrazujące wybrane obszary wiedzy naukowej i technicznej powiązane z regionalnymi specjalizacjami, ale także prowadzone będą  zajęcia laboratoryjne i warsztaty rozwijające kreatywność, umiejętności praktyczne oraz zainteresowania nauką i techniką. Centrum już planuje popularyzację nauki poprzez wyjazdową edukację interaktywną z  wykorzystaniem dodatkowej wystawy mobilnej a także poprzez organizowanie i współorganizowanie wielu wydarzeń związanych z popularyzacją nauki i techniki. Planowana jest również współpraca z regionalnym otoczeniem społeczno-gospodarczym.

Ten projekt udowadnia, że my na Podkarpaciu jesteśmy bardzo dobrze nastawieni do tego,co jest nowoczesnością  i co potrafi nas unieść w poznawaniu świata. To była długa droga, bo pomysł, że powinno powstać takie centrum zrodził się już 13 lat temu. Trafiliśmy na podatny grunt, na wielu ludzi, którzy ponieśli tę ideę. Po drodze było wiele kamieni milowych i wiele dróg, którymi podążaliśmy, ale zawsze temu wszystkiemu towarzyszyła wielka przychylność ludzi zaangażowanych w ten pomysł – o historii pomysłu, który przerodził się w projekt centrum mówił Tomasz Michalski zastępca dyrektora WDK ds. budowy PCN.

Obiekt PCN buduje firma Warbud S.A., która uczestniczyła  w budowie Centrum Nauki Kopernik w Warszawie. Funkcję Inżyniera Kontraktu sprawuje firma Sweco Consulting Sp. z o.o. Zakończenie robót budowlanych planowane jest na początek 2022 roku. Po zakończeniu prac budowlanych rozpocznie się etap związany z wyposażaniem oraz uruchamianiem wystaw, laboratoriów i części zaplecza technicznego. Oficjalne otwarcie Podkarpackiego Centrum Nauki dla zwiedzających planowane jest pod koniec 2022 roku.